In het Caribische deel van Nederland is grote behoefte aan specialistische gezondheidszorg. Daarom worden veel patiënten uitgezonden naar Colombia of Nederland. Maar deze dure en omslachtige ingrepen zijn niet nodig, betoogt internist-nefroloog Zaheeb Choudry op EW Podium.
Mijn vader was een ondernemer, een selfmade man. Hij is opgegroeid in een arm gezin en heeft zichzelf omhooggewerkt, succes gecreëerd en zijn vier kinderen een goede toekomst gegeven. Over mijn jeugd in Amsterdam Zuidoost schreef ik al eerder voor EW Podium. Falen is geen optie en niks is onmogelijk, was het adagium. Eigenlijk verdient zijn levensmotto een tegeltje. Hard werken, na vallen opstaan en nooit opgeven, waren de leermomenten die we meekregen. Met het adagium van mijn vader in mijn achterhoofd, begon ik vijf jaar geleden positief en enthousiast aan mijn avontuur op Aruba.
Zaheeb Choudhry (1985) is internist-nefroloog in het Dr. Horacio E. Oduber Hospitaal op Aruba. Hij wisselt lokale specialistische zorg af met academisch werk en is nu bezig met een tweede fellowship (differentiatie) tot klinisch immunoloog en allergoloog in het UMC Amsterdam.
Dit is een artikel voor EW Podium. Daarop publiceert de redactie van EW elke week meerdere artikelen van jonge schrijvers, die vanuit hun eigen onderzoek, expertise of werkervaring willen bijdragen aan het publieke debat.
Mijn avontuur als medisch specialist op Aruba
Het uitzenden van patiënten naar het buitenland voor complexe zorg was destijds nieuw voor mij, maar gebruikelijk op de zogenoemde CAS- en BES-eilanden (Curaçao, Aruba en Sint Maarten, Bonaire, Sint Eustatius en Saba, maar ook andere eilanden in Centraal-Amerika). En het is begrijpelijk. Ook Aruba heeft een kwetsbare gezondheidsstructuur en wij kunnen als enige ziekenhuis op het eiland niet alle tertiaire complexe zorg bieden. Dit geldt trouwens ook voor Nederland, waar deze complexe zorg sterk wordt gecentraliseerd in academische en topklinische centra.
Het ‘uitvliegen’ van patiënten is een luxe die wij op Aruba gelukkig hebben. Jamaica, Trinidad & Tobago en Saint Lucia zijn enkele voorbeelden van landen die slechts over beperkte financiële middelen beschikken om patiënten uit te zenden. Daar geldt: wie betaalt, bepaalt. Kun je je complexe zorg elders niet veroorloven, dan houdt het op. De realiteit is hard, dat vergeten we soms op ons ‘dushi Aruba’, waar ik een deel van het jaar woon en werk. We hebben het goed en mogen daarvoor dankbaar zijn.
Miljoenen per jaar worden besteed aan uitzending Arubaanse patiënten
De kosten voor een uitzending zijn fors, gemiddeld 50.000 florin (bijna 24.000 euro) per patiënt en dat bedrag kan flink oplopen, afhankelijk van het type zorg dat noodzakelijk is. En dit bedrag staat nog los van de kosten voor de medisch begeleider, huisvesting en daggeld. Indien er complicaties ontstaan, aanvullende operaties of opname op de intensive care nodig zijn, of bijvoorbeeld dialyse, loopt het bedrag verder op. We geven op Aruba miljoenen uit per jaar aan het uitzenden van patiënten naar het buitenland, bijvoorbeeld naar Colombia.
Steeds meer slimme oplossingen
Dankzij een samenwerking tussen medisch specialisten, ziekenhuizen en de Algemene Ziektekostenverzekering (AZV) op Aruba is het de afgelopen jaren toch gelukt om miljoenen te besparen. Zo heeft de vakgroep cardiologie van het Dr. Horacio E. Oduber Hospitaal (HOH) – waar ik werk als internist-nefroloog – in de afgelopen jaren de handen ineengeslagen met de AZV en het Universitair Medisch Amsterdam (UMC). Het resultaat is een ‘interventie cardiologisch centrum’. Heeft een Arubaan een hartinfarct, dan is een uitzending niet meer noodzakelijk en kan een interventie plaatsvinden op het eiland.
Lees ook dit stuk van Zaheeb Choudhry voor EW Podium: Een arts moet juist een mens durven zijn
Ook heeft het medisch instituut van San Nicolas (ImSan), elders op Aruba, radiotherapie geïntroduceerd in samenwerking met het Baptist Hospital of Miami. Zo is bestraling nu ook op Aruba zelf mogelijk. Nog een voorbeeld: de krant Amigoe op Aruba schreef onlangs over een jongen van vijftien jaar, afkomstig uit Sint Eustatius, die weer kon lopen na ‘plasmaferese’. Dat zou niet mogelijk zijn geweest zonder het toegewijde Centrifugale Aferese Centrum van het Arubaanse ziekenhuis, dat sinds 2017 is opgericht en gemiddeld 102 sessies per jaar verricht. Het dient ook als verwijscentrum voor de Caraïbische regio. Allemaal voorbeelden uit de afgelopen vijf jaar dat het mogelijk is het aantal uitzendingen naar Colombia en zelfs Nederland te beperken.
Door mentaliteitsslag kan Aruba bloeien
Toen ik als medisch specialist op Aruba aankwam, dacht ik dat alles mogelijk is zolang het hart op de goede plek zit en je hard werkt: het levensmotto van mijn pa op een tegeltje. Maar pessimisten zeiden, en zeggen nog steeds: ‘Dit is Aruba, alles is lastig. Tja, die dure uitzendingen zijn een moeilijk probleem, maar terugdringen lukt niet.’ Daar klopt dus niks van.
Ik denk dat de uitdagingen op het eiland niet van buitenaf, maar van binnenuit komen. Als er een mentaliteitsslag wordt gemaakt om samen te werken, kan dushi Aruba bloeien. De grootste vijand zijn we zelf, lijkt me, we houden onszelf tegen. Het is aangetoond, het kan. De volgende stap is om samen te werken binnen het Nederlandse Koninkrijk en samen met het Caribisch orgaan voor hervorming en ontwikkeling (Coho). Hopelijk laat Aruba zien dat we van het verleden kunnen leren, pijn kunnen ombuigen in empathie en samen vooruit willen gaan. Na de coronapandemie zijn we gevallen, laten we nu samen opstaan.
Een eerdere versie van deze column verscheen ook in de Arubaanse krant Amigoe.