In recente wetenschappelijke studies rondom succesvol leiderschap schemert door waar het in de kern om gaat. Goede leiders behoren te deugen en te durven, schrijft Lidewey van der Sluis in een ingezonden opinie.
Waarom is dit de moeite waard om kenbaar te maken? Omdat er zoveel verschillende en over elkaar heen buitelende visies op leiderschap zijn. Het is goed denkbaar dat een welwillende bestuurder en een leergierige manager echt zijn of haar best wil doen om het goed te doen, maar door de bomen het bos niet meer zit. Want wat is nou echt goed leiderschap? En wat is dat anno 2024?
Recente managementliteratuur laat pas doorschemeren wat mijns inziens de essentie van goed leiderschap is. Er is niet één wetenschappelijke publicatie waarin dit exact staat beschreven, maar het combineren van nieuwe inzichten met wat we al wisten levert een simpel, radicaal, en daardoor kras beeld op van gewenst leiderschap.
Fatsoenlijk gedrag
Alvorens dit beeld te beschrijven, is het van belang om ‘goed leiderschap’ te definiëren. Het doel van goed leiderschap is dat de organisatie beweegt in de richting van haar doel of missie. Goed leiderschap omvat het vinden en verbinden van mensen aan de organisatie die de organisatie van dienst willen en kunnen zijn om de gewenste kant op te bewegen. Onder goed leiderschap wordt menselijk gedrag verstaan dat daartoe leidt. Dat is gedrag waardoor mensen gaan doen wat ze kunnen doen om de organisatie te helpen haar doelen te realiseren. Goed leiderschap zonder duidelijke doelen is onmogelijk.
Het inzicht dat nu tot ons komt, is dat goed leiderschap neerkomt op fatsoenlijk gedrag. Goede leiders deugen en durven.
Een leidinggevende in een organisatie moet deugen. Dit is een aspect van leiderschap dat voor de hand ligt, maar nog zelden expliciet wordt gemaakt. Het deugen van leidinggevenden komt steeds meer in beeld vanuit het relationele perspectief op organisaties. Samen met collega’s in Boston en Zuid-Afrika krijgen we steeds meer zicht op deze collegiale component van leiderschap. Goede leidinggevenden blijken ook fijne collega’s te zijn. Een collega waarbij je terecht kunt voor advies en een collega die jou aandacht geeft en met respect behandelt. Een leidinggevende die je ‘naaste’ is in de organisatie kijkt naar je om en ziet je als mens, als medemens, als gelijke, als collega. Goede leidinggevenden kiezen ervoor om er voor collega’s te zijn, in goede en slechte tijden. Deze warmhartigheid maakt hen geliefd waardoor collega’s zich voelen gezien en gewaardeerd.
Wilt u meer weten over Modern Leadership? Prof. dr. Lidewey van der Sluis geeft online seminars in samenwerking met EW. Klik hier voor meer informatie.
Goed leiderschap is ego in de schaduw
Een leidinggevende in een organisatie moet tegelijkertijd ook durven. Durven leiden is hier durven loslaten. Ruimte bieden binnen de kaders van de doelstellingen en dromen van de organisatie. Het is opzienbarend dat in sterke en gezonde organisaties niet de leider(s) centraal staan, maar de organisatie als geheel. Als ruimte waarin iedereen meetelt en meedoet. Leidinggevenden zorgen daarvoor en communiceren intern veel en vaak over de zin van het werk opdat bij geen van de collega’s de zin in het werk vervaagt.
Ondertussen dragen zij de verantwoordelijkheid voor het reilen en zeilen van de organisatie achter de schermen en staan zij in voor de continuïteit van de organisatie. Goede leiders zijn het fundament van een organisatie. Stevig en in stilte aanwezig. Zij dragen de organisatie op hun schouders, werken achter de schermen aan het voortbestaan van de organisatie, en geven thuis als het nodig is. Goede leiders zetten hun ego in de schaduw van de organisatie als ecosysteem en belichten collega’s zodanig dat zij in de spotlights staan waardoor de organisatie als geheel schittert en sprankelt.
Leidinggevenden behoren te deugen en te durven. Dat is een duidelijke boodschap voor bestuurders, leidinggevenden, managers en alle andere mensen die hun talenten willen inzetten.