Het griepvirus H7N9 is zich aan het ontwikkelen in een voor mensen gevaarlijke vorm. Experts houden het virus nauwlettend in de gaten, zonder onnodige paniek te willen veroorzaken.
Onder virologen is H7N9 het onderwerp van gesprek. Het virus werd al in 2013 onder pluimvee in China vastgesteld, maar muteert langzaam in een vorm die gevaarlijk is voor mensen.
Vijfde golf
In 2013 raakten 338 patiënten die met de vogels in aanraking waren geweest, besmet. Hiervan zijn 66 patiënten overleden.
Vanaf oktober vorig jaar stak de vijfde golf van het virus de kop op in China. In totaal besmette het virus ruim 1.600 mensen, van wie zo’n 40 procent is overleden.
Ook hier waren de meeste patiënten in aanraking gekomen met levend pluimvee, maar van enkele gevallen wordt vermoed dat er mens-op-mens-besmetting had plaatsgehad. Dit is hoe dan ook nog niet bewezen.
Mens-op-mens-besmetting
Toch baart de vogelgriep virologen steeds grotere zorgen. De Amerikaanse toezichthouders op gezondheid (CDC) constateerden eind vorig jaar dat H7N9 is gemuteerd in een voor vogels dodelijke vorm (dit was eerst niet zo) en dat het is opgesplitst in twee varianten. Dit laatste is problematisch, omdat het virus zo lastiger onder controle is te houden.
Een Amerikaanse viroloog toonde aan dat fretten het virus op elkaar kunnen overgeven. Dit is zorgelijk, aangezien fretten verwant zijn aan mensen als het gaat om het overgeven van griepvirussen.
Pandemie
De vrees bestaat dat H7N9 verandert in een griepvirus dat door mensen aan elkaar kan worden overgegeven. Uit een risicoanalyse van de CDC blijkt dat dit virus, van alle bestaande virussen, de grootste kans heeft om uit te groeien tot een pandemie.
‘Griepvirussen veranderen voortdurend en het is dan ook mogelijk dat dit virus het vermogen krijgt om makkelijk onder mensen te verspreiden, wat een wereldwijde uitbraak of pandemie zal veroorzaken,’ zegt de Amerikaanse overheidsdienst.
Geen paniek
Toch zijn de instanties terughoudend met hun waarschuwingen. In 2005 werd groot alarm geslagen voor het H5N1-virus (vogelpest) en in 2009 voor het H1N1-virus (Mexicaanse griep), maar in beide gevallen bleef een echte pandemie uit.
De laatste grote pandemie, de Spaanse Griep (1918-1919), besmette bijna een kwart van de wereldbevolking en doodde tussen de 20 en 50 miljoen mensen. Dit virus kon zich onder meer zo snel verspreiden, omdat veel soldaten huiswaarts keerden na de Eerste Wereldoorlog.
Omdat in de huidige tijd veel meer mensen de wereld over reizen en in contact met elkaar staan dan toen, houdt men er rekening mee dat er binnen afzienbare tijd weer een soortgelijk griepvirus de wereld over zal gaan. Maar virussen laten zich moeilijk voorspellen en om onnodige paniek te voorkomen, wordt er ook voor deze vogelgriep slechts stilletjes gewaarschuwd.