Duitsland en Frankrijk zijn begonnen met het geven van een derde coronaprik aan ouderen en kwetsbaren. Nederland wacht nog op een advies van de Gezondheidsraad, maar volgens de EMA zijn de zogeheten boosters ‘in het algemeen niet noodzakelijk voor volledig gevaccineerden’.
De afgelopen weken sloten grote vaccinatielocaties de deuren, omdat het aantal toe te dienen prikken afneemt. Het RIVM schat dat 76,5 procent van de volwassen bevolking in Nederland volledig is gevaccineerd tegen het coronavirus, 85,2 procent heeft een eerste prik gehad.
Duitsland en Frankrijk beginnen met derde prik voor ouderen en kwetsbaren
Tegen NU.nl zegt de GGD dat er ondanks de sluiting van priklocaties snel kan worden gehandeld als wordt besloten tot extra prikken. Het demissionaire kabinet wacht nog op een advies van de Gezondheidsraad voordat het daarover een beslissing neemt. De verwachting is dat de raad in september met een advies komt.
Lees ook: Andere landen zijn al begonnen met het zetten van de booster-prik. In Europa zijn dat Duitsland en Frankrijk. De prik is daar beschikbaar voor risicogroepen, zoals ouderen en personen met een zwakke gezondheid. In Duitsland krijgen ook de mensen die zijn ingeënt met de vaccins van AstraZeneca of Janssen een booster aangeboden van de farmaceuten Pfizer/BioNTech en Moderna.
Zonder derde prik vervalt Israëlisch vaccinatiepaspoort na zes maanden
Buiten Europa is een derde prik beschikbaar voor Amerikanen en Israëliërs. In de Verenigde Staten is die er vooralsnog alleen voor mensen met een verzwakt immuunsysteem. Verwacht wordt dat later deze maand de prik voor iedere Amerikaan beschikbaar is.
In Israël is dat al het geval. Zes maanden na de tweede prik vervalt daar zelfs het vaccinatiepaspoort. Wie dan geen derde prik heeft gehad, wordt als niet-volledig gevaccineerd beschouwd.
Wereldgezondheidsorganisatie wil voorrang vaccins voor arme landen
Op het geven van de extra prikken is felle kritiek van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). De WHO vindt dat arme landen voorrang verdienen bij het verkrijgen van vaccins op de rijke landen, waar het merendeel van de bevolking al twee keer is gevaccineerd. De baas van de WHO, Tedros Adhanom Ghebreyesus, riep eerder op ten minste tot eind september geen derde prikken te geven.
Volgens de organisatie blijft het gat tussen het aantal vaccinaties in rijke en arme landen groeien. Ook wijst de WHO erop dat nieuwe varianten blijven ontstaan zolang niet de hele wereldbevolking de beschikking heeft over de vaccins.
Onzekerheid over het nut van derde prik
Over het nut van de derde prik is bovendien nog discussie. Het Europese geneesmiddelenbureau EMA meldde donderdagochtend dat de boostershots ‘niet dringend noodzakelijk zijn’. Het EMA baseert zich op nieuw onderzoek van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC).
Alle goedgekeurde vaccins beschermen op dit moment heel goed tegen ernstige ziekte, opname en overlijden door corona, zegt het EMA. Voor mensen met een ernstig verzwakt immuunsysteem moeten de extra doses worden overwogen.
Honderd procent duidelijkheid over de noodzaak is er dus niet, maar uit wetenschappelijke onderzoeken is wel informatie te halen die inzicht biedt in de noodzaak van een derde prik. Zo blijkt dat de immuniteit na een gewone infectie met het virus vrij sterk is en maandenlang aanhoudt.
Uit onderzoek – onder meer een publicatie in Nature van 14 juni – naar de beste prikstrategie bij mensen die een natuurlijke infectie hebben doorgemaakt, blijkt dat zij na één prik al een vergelijkbare of zelfs betere immuunreactie laten zien dan mensen die niet ziek zijn geweest en twee keer zijn geprikt. Een tweede prik lijkt bij de eerder geïnfecteerden vrij weinig toe te voegen. Dat zou kunnen betekenen dat een derde prik ook weinig toevoegt bij mensen die niet ziek zijn geweest.
Daarnaast loopt er een onderzoek waarin diverse vaccins met elkaar worden gecombineerd. De eerste resultaten daarvan suggereren dat combineren een goede, soms zelfs betere immuunrespons opwekt. Misschien is het dus nuttig om een derde prik met een ander vaccin te krijgen om een echt goede afweer op te bouwen.