Kies een studie die bij je past in vijf stappen

Stap 1. Wat kun je?

Voordat je begint, maak je een mapje aan in je computer of smartphone waarin je de informatie die je gedurende je zoektocht vindt, kunt opslaan. Maak aantekeningen in een Word-documentje of in een papieren kladblok.

Ga eerst voor jezelf na waarin je goed bent. Wat zijn je drie sterkste en drie zwakste punten op school? Voor welke vakken haal je hoge of juist lage cijfers? Ben je geordend of juist rommelig? Vind je het leuk om samen te werken, of doe je opdrachten liever alleen? Treed je vaak op de voorgrond, of kijk je liever de kat uit de boom? Zijn er prestaties buiten school waarop je trots bent? Denk daarbij aan een feest dat je hebt georganiseerd voor de sportclub, of misschien help je familieleden of buren als zij computerproblemen hebben?

Wees gerust, de kennis en vaardigheden die je nu bezit, hoeven niet allesbepalend te zijn voor je keuze: als het goed is, leer je nog van alles bij. Volg je het profiel natuur en gezondheid, dan betekent dat niet per se dat je een opleiding moet zoeken in die richting. Met na- en bijscholing kun je bijvoorbeeld altijd nog alle kanten opgaan – zoals die van natuur en techniek of cultuur en maatschappij.

Stap 2. Wat wil je?

Neem de tijd om bij jezelf na te gaan wat je interessant vindt op school en waarover je graag praat met vrienden. Wat doe je het liefst in je vrije tijd? Wat kijk je op YouTube, welke influencers volg je op sociale media? Wat wil je later bereiken? Een goed salaris? Mensen helpen? Onderzoeken? Virussen bestrijden? Het klimaat verbeteren?

Denk in het begin gerust groot: droom je ervan om Formule 1-coureur te worden, ga dan bij jezelf na waarom je dat wilt en wat dat zegt over jezelf. Trekt de techniek van de wagens je aan of vooral het competitieve deel? Of misschien wel het commerciële circus rond de circuits? Dan is een studie die zich richt op die aspecten misschien wel een interessante optie.

Praat over je passies en talenten met ouders, vrienden of andere mensen die jou goed kennen: door af en toe te brainstormen, kom je misschien op nieuwe ideeën. De decaan op school kan helpen en ook hogescholen en universiteiten hebben coaches – vaak zijn dit studenten – die je kunt benaderen om met je mee te denken. Ook zijn er gespecialiseerde coaches en instellingen die je op weg kunnen helpen (zie de leestip hieronder).

Stap 3. Welke opleiding?

Maak een lijstje van drie tot vijf opleidingen die aansluiten bij wat je kunt en wat je wilt. Voeg aan je lijstje ook een opleiding toe die misschien niet helemaal aansluit bij dat profiel. Tijdens een (online) open dag van zo’n opleiding kom je er waarschijnlijk vanzelf achter of het echt niet bij je past, maar misschien verrast die opleiding je.

Om tot een overzicht van een paar opleidingen te komen, kan het zinvol zijn om te kijken naar de baankansen met de studies van je keuze. EW onderzoekt elk jaar in samenwerking met deskundigen van SEO Economisch Onderzoek de kansen op de arbeidsmarkt met hbo-bacheloropleidingen en wo-masteropleidingen. Werk draait voor de meeste hoogopgeleiden niet alleen om veel geld verdienen, en ter geruststelling: uiteindelijk komen de meeste afgestudeerden wel ergens terecht. Maar met sommige opleidingen is het (veel) lastiger om een goede baan te vinden dan met andere opleidingen.

Stap 4. Welke hogeschool of universiteit?

Als je weet welke opleidingen bij jou passen, dan is een volgende vraag waar je die studies kunt volgen. Met Beste studies 2021 vergelijken EW en onderzoeksbureau ResearchNed 2.182 bachelor- en masteropleidingen.

Op de website kun je voor alle opleidingen nagaan hoe tevreden studenten er zijn over verschillende aspecten van hun eigen opleiding. Je vindt er ook feiten en cijfers over onder meer het percentage studenten dat de opleiding binnen de tijd afrondt, welk deel na het eerste jaar is afgehaakt en wat de man-vrouwverdeling is.

Na al dit voorbereidende onderzoek is het tijd om een kijkje te nemen bij de hogescholen en universiteiten die je hebt geselecteerd (zie ‘Extra tips bij stap 4’ hieronder).

Stap 5. Beginnen aan de studie

Schrijf je uiterlijk 15 januari 2022 in voor een numerus-fixusopleiding, of uiterlijk 1 mei voor andere opleidingen. Je kunt je inschrijven op de website Studielink.nl, houd er rekening mee dat je daarvoor DigiD nodig hebt. Na de deadline vervalt je toelatingsrecht voor de opleiding. Doe ook de al dan niet verplichte studiekeuzecheck van de opleiding. Volgt een negatief advies uit die test, meld je dan voor 1 september aan voor een van de andere opleidingen op je lijstje.

In de eerste maanden van je studie komt er veel op je af, vooral als je op jezelf op kamers gaat wonen. Volg vanaf het begin alle colleges en maak alle opdrachten, om achterstand te voorkomen. Houd er daarbij rekening mee dat je aan het einde van het jaar een minimumaantal studiepunten moet hebben gehaald om door te mogen naar het tweede jaar, dat is het bindend studieadvies (‘bsa’). Overweeg je om actief lid te worden van een sport-, studie- of studentenvereniging, ga dan na bij leden van de club of het goed te combineren is met je studie. Anders kun je overwegen om op een later moment lid te worden of om bestuurswerk te gaan doen.

Blijkt de studie toch niet bij je te passen, houd dan rekening met de zogeheten 1-februari-regeling. Wanneer je je voor 1 februari uitschrijft, dan hoef je je studentenreisproduct, een deel van je collegegeld en eventuele aanvullende beurs niet terug te betalen. Geld dat je hebt geleend, moet je wel gewoon terugbetalen.