Ze geldt als een wetenschappelijke superster, dankzij de revolutionaire methode om DNA te kunnen bewerken. Nobelprijswinnaar Jennifer Doudna (57) over ‘haar’ CRISPR-techniek.
Het begon met een wetenschappelijk artikel van enkele pagina’s, met grafieken en tabellen. En toen was er ineens een techniek om het DNA van organismen te bewerken. Eerdere technieken waren slordig en hadden een onzekere uitkomst, nu kunnen we precies en doeltreffend de eigenschappen manipuleren van planten, dieren en, jawel, van mensen. Hoewel de theorie complex is, pikten de media haar op. En vooral dat intrigerende acroniem: CRISPR.
Lees dit omslagverhaal uit 2019: CRISPR-Cas: medicijn van de toekomst?
Inmiddels zijn we tien jaar verder. Tijd om de balans op te maken en vooruit te blikken met de bedenker van deze techniek. Sinds Jennifer Doudna in 2020 de Nobelprijs kreeg, is de Amerikaanse een wetenschappelijke superster met een propvolle agenda. En intussen gaat het onderzoek gewoon door. Toch vindt ze tijd. Nee, Doudna máákt tijd voor een interview, omdat ze het als haar taak ziet om CRISPR aan het grote publiek uit te leggen. ‘Veel mensen zijn er nog steeds niet van op de hoogte. Of ze weten nauwelijks wat er mogelijk is.’
EW Even terug naar de zomer van 2012, toen uw baanbrekende artikel verscheen. Verwachtte u toen dat CRISPR zo groot zou worden?
Jennifer Doudna: ‘Nou, we wisten dat we iets groots op het spoor waren. Een manier om de genetische samenstelling van organismen te bewerken – dat is onvoorstelbaar waardevol. Toch hebben de ontwikkelingen sindsdien onze verwachtingen overtroffen. Klinische proeven met verschillende therapieën, gewassen waarmee boeren zich kunnen aanpassen aan een veranderend klimaat, vele CRISPR-toepassingen in het biowetenschappelijke onderzoek. In één decennium! De breedte van de prestaties blijft ons verbazen.’
EW Inmiddels heeft deze techniek het lab allang verlaten. Een dikke biografie over u werd een bestseller. Hoe verklaart u deze fascinatie?
Doudna: ‘CRISPR spreekt tot de verbeelding van het publiek. Het is een machtig stuk gereedschap met vele toepassingen. Er ontstaan compleet nieuwe manieren om mensen in nood te helpen. Om ziektes te genezen, de landbouw te hervormen, klimaatverandering tegen te gaan.’
EW Laten we dat laatste eens concreet maken. U werkt aan planten die broeikasgassen uit de atmosfeer slurpen. Carbon hungry plants – koolstof etende planten. Waarom?
Laden…
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Wilt u opnieuw inloggen