Onderzoeken in de psychologie zijn vaak onbetrouwbaar. Uit meer dan de helft van de experimenten komen andere onderzoeksresultaten bij herhaling.
Het vakblad Science schrijft dat slechts 39 procent van de studies betrouwbare resultaten genereren. Het reproduceren van wetenschappelijk onderzoek is een belangrijk criterium om de betrouwbaarheid aan te tonen.
Reproduceerbaarheid betekent dat een onderzoek wordt herhaald met andere respondenten, zonder dat het afwijkende resultaten oplevert. Psychologische onderzoekers doen over het algemeen liever nieuw onderzoek dan dat ze hun werk laten herhalen door collega’s.
Toeval
Om daar verandering in te brengen, deden er 270 psychologen mee met het herhalen van honderd onderzoeken die in 2008 werden gepubliceerd in drie belangrijke psychologische vakbladen. Slechts 39 procent werd dus met succes gereproduceerd.
Als een onderzoek niet succesvol kan worden herhaald, betekent het vaak dat het oorspronkelijke resultaat toeval is of dat er fouten zijn gemaakt in het onderzoeksproces. Het kan ook zijn dat er fraude is gepleegd, maar daarvan is bij de behandelde onderzoeken geen sprake.
Wisselende reacties
In een reactie zegt initiatiefnemer en hoogleraar psychologie Brian Nosek teleurgesteld te zijn. ‘Ik had graag gezien dat de resultaten beter reproduceerbaar waren. Ik ben teleurgesteld, we zouden beter werk moeten afleveren. Wetenschap is een proces van onzekerheidsreductie.’
Methodoloog John Ioannidis van de Stanford-universiteit spreekt zelfs van een zwarte dag voor de psychologie in de Volkskrant. ‘Dit is een steekproef van de beste studies uit de beste vakbladen. Dat doet vermoeden dat van de hele psychologische literatuur misschien wel 80 procent of meer niet klopt.’
Andere psychologen zijn positiever gestemd. ‘De psychologie is de eerste discipline die op deze manier wordt getest, ik ben trots dat we onze verantwoordelijkheid nemen,’ zegt de voorzitter van de Amerikaanse psychologenvereniging Alan Kraut in het dagblad.