Aanklacht tegen minister Asscher: ‘Mogelijk ambtsmisdrijf’

Vicepremier Lodewijk Asscher. Foto: ANP.

Twee advocaten hebben middels een brief aan de Tweede Kamer een aanklacht ingediend tegen minister Lodewijk Asscher (PvdA) van Sociale Zaken. Hij zou een ambtsmisdrijf hebben gepleegd door onterecht een volledige AOW uit te keren aan mensen in Israëlische nederzettingen.

Vicepremier Asscher heeft volgens de advocaten met opzet enkele jaren volledige AOW-pensioenen uitgekeerd aan Nederlanders die ‘in door Israël bezette gebieden’ wonen. Dat is in strijd met de wet, stellen advocaten Michiel Pestman en Liesbeth Zegveld van advocatenkantoor Prakken d’Oliveira. Het gaat onder andere om een aantal Joodse overlevenden van de Tweede Wereldoorlog.

De advocaten stuurden de brief donderdag naar de Tweede Kamer, omdat ministers alleen in opdracht van de Kamer of de regering kunnen worden vervolgd voor ambtsmisdrijven. Om die reden vragen zij Kamervoorzitter Khadija Arib om de procedure wegens ambtsmisdrijf in werking te stellen. Maar de kans dat de vicepremier uiteindelijk wordt vervolgd, is klein.

Opzettelijk de wet nalaten

‘Een minister mag niet opzettelijk nalaten uitvoering te geven aan een wet,’ schrijven Pestman en Zegveld. Volgens de wet, die sinds 2006 van kracht is, moet er met 50 procent worden gekort op de AOW van mensen woonachtig in Israëlische nederzettingen.

In 2013 ontdekte de Sociale Verzekeringsbank (SVB) echter dat er niet werd gekort op de pensioenen. Minister Asscher zou vervolgens eigenhandig de SVB opdracht hebben gegeven om door te gaan met het uitkeren van een volledig AOW.

In juni dit jaar verscheen een aantal vertrouwelijke documenten, waaruit bleek dat de verschillende kabinetten er sinds 2006 alles aan hadden gedaan om niet te hoeven korten op de betreffende pensioenen. Minister Asscher werd daarop met Kamervragen overladen, maar heeft op die vragen tot op heden nog geen antwoord gegeven.

Kandidatuur voor het lijsttrekkerschap

Donderdagochtend werd duidelijk dat een groep PvdA-leden steun probeert te krijgen binnen de partij voor de kandidatuur van Asscher voor het lijsttrekkerschap van de partij bij de verkiezingen in maart.

In een brief aan diverse partijleden schrijft de groep dat Asscher een partijleider zou kunnen zijn die de PvdA ‘weer zelfvertrouwen, een verhaal en een agenda kan geven’.

Kans op aangifteprocedure is klein

Ook minister Asscher is op de hoogte van de rondgang van de brief. Hij beslist half oktober of hij zich mengt in de strijd om het lijsttrekkerschap tegen in ieder geval Diederik Samsom en eventueel Europarlementariër Paul Tang. Een mogelijke aangifteprocedure zou hem echter buitenspel kunnen zetten.

Toch is de kans op een vervolging klein. Na een speciale enquête in de Tweede Kamer moet een meerderheid opdracht geven tot een vervolging aan de procureur-generaal van de Hoge Raad. Dat is tot op heden nog nooit gebeurd.