Een van de kandidaat-lijsttrekkers bij de PvdA, Jacques Monasch, gaat opnieuw rechtstreeks in tegen de fractielijn, en tegen het kabinet. Hij dreigt namelijk met de oppositie mee te stemmen, als deze een motie van wantrouwen indient vanwege het Oekraïne-verdrag.
Tweede Kamerlid Monasch wil dat de uitslag van het referendum van april, waarin een meerderheid van de bevolking zich uitsprak tegen het associatieverdrag met Oekraïne, wordt gerespecteerd. Langer tijd rekken is er voor Monasch niet bij: nee is nee.
Luisteren naar de nee-stemmer
Maar premier Mark Rutte (VVD) probeert op allerlei manieren een uitweg te vinden, zodat het verdrag toch nog kan worden geratificeerd. We moeten wel tegemoetkomen aan de wensen van de nee-stemmer, zegt de premier steeds. Maar Monasch verzet zich. ‘Als het kabinet (…) niet luistert, moet ik helaas een motie van wantrouwen steunen.’ De stap die hij wil nemen is uitzonderlijk. Hij koerst hiermee aan op een conflict met de leiding van de partij.
Monasch wil niet zeggen wat hij gaat doen als de PvdA het kabinet toch steunt. Fractieleider Diederik Samsom – tevens een van de rivalen van Monasch in de strijd om het lijsttrekkerschap – zegt via zijn woordvoerder dat de positie van het Kamerlid al een tijdje bekend is. Kort nadat de uitslag van het referendum bekend werd, stemde Monasch al mee met de oppositie om het associatieverdrag naar de prullenbak te verwijzen.
Rutte’s smeekbede aan de oppositie
Volgende week is het parlement weer aan zet om de nasleep van de volksraadpleging te praten. Het is niet waarschijnlijk dat een motie van wantrouwen het zal halen. PvdA (minus Monasch) steunt het kabinet. De grootste regeringspartij VVD ook. Dat zijn 75 zetels. Oppositiepartij D66 (goed voor 12 zetels) gaf al aan Rutte meer tijd te gunnen – en dus is er een ruime meerderheid die de motie niet zal onderschrijven. Groot zullen de gevolgen vermoedelijk dus niet zijn. Alleen binnen de PvdA zelf zullen de gemoederen mogelijk hoog oplopen.
Rutte deed vorige week een smeekbede in de richting van de oppositie om toch vooral met hem naar een oplossing te zoeken voor de impasse. Volgens hem zal de instabiliteit in Oekraïne toenemen als het verdrag er niet komt en ‘zal het Moskou in de kaart spelen’. Hij legde zelfs een verband met oorlogsmisdaden in Aleppo. ‘Juist onze eensgezindheid is het beste antwoord op het Russische buitenlandse beleid, dat leidt tot het destabiliseren van Europa’s grenzen.’ Maar de oppositie (behalve D66 dan) bleek niet onder de indruk. CDA-leider Sybrand Buma liet zich niet vermurwen. De ChristenUnie hield de deur wel op een kier.