Premier Mark Rutte heeft het voor elkaar gekregen: de 28 lidstaten van de Europese Unie (EU) zijn akkoord met een supplementaire verklaring van Nederland op het associatieverdrag met Oekraïne. De Nederlandse politiek reageert verdeeld op zijn ‘zege’.
Rutte wil het verdrag hoe dan ook ratificeren, en heeft nu ingezet op een ‘juridisch bindende’ verklaring die de bezwaren van Nederland moet adresseren.
Juridisch bindend?
Met die verklaring gingen de andere EU-leden donderdag akkoord. Daarin staat onder meer dat het verdrag geen stap richting EU-lidmaatschap is voor Oekraïne, en dat er geen militaire of extra financiële hulp naar Kiev gaat.
Ook moet de Oekraïense regering werk maken van corruptiebestrijding, en moet het verdrag niet betekenen dat Oekraïners opeens toegang hebben tot de Europese arbeidsmarkt. Toch bestaan er twijfels in hoeverre de verklaring daadwerkelijk ‘juridisch bindend’ is, zoals woensdag al bleek tijdens het debat over de verklaring.
Niet gecharmeerd van Rutte
Kamerlid Louis Bontes van Groep Bontes/Van Klaveren was er als de kippen bij om te reageren op het nieuws. ‘Met deze deal neemt onbetrouwbare Rutte de zorgen niet weg. Deze deal is een schoffering van de NEE-stemmer,’ schrijft de politicus donderdagavond op Twitter.
Ook PVV-leider Geert Wilders is niet gecharmeerd van Ruttes aanpak. ‘Aftreden en wegwezen,’ is zijn boodschap. Hij dreigde eerder op de dag al om volgende week een motie van wantrouwen tegen Rutte in te dien als hij de ‘nee-stem’ van het referendum ‘aan zijn laars lapt’ en in Brussel zou instemmen met het associatieverdrag. Ook Thierry Baudet van Forum voor de Democratie (FvD) rept over een motie tegen Rutte: ‘Motie van wantrouwen tegen @MinPres vanwege nepbijlage bij associatieverdrag?’ vraagt de FvD-voorman in een poll op Twitter.
Lijsttrekker van Voor Nederland (VNL) Jan Roos meldt zich ook op Twitter: ‘Enige inhoudelijk antwoord op nee is nee!’ Ook SP-fractievoorzitter Emile Roemer vindt dat er geen recht wordt gedaan aan de nee-stem: ‘Rutte sluit een deal? We hadden al een deal! NEE = NEE’, aldus de SP’er.
Het CDA gaat de bijlage bij het samenwerkingsverdrag met Oekraïne bekijken. De partij gaat ‘bestuderen waar de premier uit Brussel mee terugkomt’, aldus partijleider Sybrand Buma in reactie op het akkoord.
Buma benadrukt dat het CDA eerder al heeft gezegd dat een inlegvel bij het verdrag, dat niks aan het verdrag verandert, het vertrouwen van de kiezer niet herwint. ‘De kloof tussen politiek en Nederlanders zal verder verdiepen als Den Haag gewoon doorgaat en het referendum negeert’, aldus Buma.
Rutte moet de verklaring nu nog door de Tweede en Eerste Kamer zien te loodsen. Vooral in de Senaat zit het kabinet moeilijk, omdat het daar bij lange na geen meerderheid heeft. Zeker geen gemakkelijke opdracht op voorhand. De stem van het CDA is daarbij belangrijk, aangezien meerdere partijleden in de Eerste Kamer nodig zijn om de verklaring door het parlement heen te loodsen