Dorine Hermans: ‘Koning heeft monarchie gisteren opnieuw uitgevonden’

Koningsdag Tilburg. Foto: ANP

‘Voor mij is dit een enorm drukke dag,’ zegt historica Dorine Hermans, die tijdens het interview met elsevier.nl met een half oog de optocht in Tilburg volgt. ‘Ik bestudeer het koningshuis zoals ik ook sprinkhanen zou kunnen bestuderen.’

Vandaag is de Koning in Tilburg. Waar moeten we op letten?

Dorine Hermans (1959) is historica. Ze schreef diverse boeken over het Koningshuis, waaronder Wie ben ik dat ik dit doen mag, en Ik mag ook nooit iets met Daniele Hooghiemstra.

‘Ik moest ook erg lachen om de kleding van de drie dochters. Zo zedig, met name het capeje van de jongste. Je merkt dat Willem-Alexander vandaag bij de optocht in Tilburg erg populair is. Hij staat er ontspannen bij, echt het middelpunt van de aandacht. Na de inhuldiging trad Willem-Alexander in het huwelijk met zijn volk, vandaag kun je zien dat het een goed huwelijk is. Ik krijg bijna het gevoel dat Máxima naast Willem-Alexander een beetje gekunsteld oogt, terwijl zij altijd veel populairder is dan haar man. Volgens mij heeft hij veel zelfvertrouwen geput uit het interview dat gisteren werd uitgezonden.’

Het interview met Wilfried de Jong is het gesprek van de dag. Hoe kijkt u erop terug?

‘Ik vond het ontzettend goed. Volgens mij was het met afstand de beste televisie-uitzending met het koningshuis ooit. Het samenspel met Wilfried de Jong was ook erg goed: de Koning zat een beetje achterover geleund op de bank, en De Jong voorover. Er hing een interessante spanning in de lucht: de priemende blik van De Jong, niet onderdanig, tegenover de vorst, niet helemaal op zijn gemak. Zo’n interview met de vorst is doorgaans saai, en dan moet je op zoek naar de krenten in de pap. Gisteravond niet. Als volk werden we getrakteerd op een relatiegesprek met onze echtgenoot, de vorst. Hij gaf ons een hoog cijfer, en dat was geloofwaardig. Misschien ligt er daarom vandaag minder nadruk op Máxima, het ging echt tussen ons en hem.

‘Wilfried de Jong was trouwens in topvorm: hij zat als een jager op de bank, kijkend naar zijn prooi. Op een bepaald moment gaf De Jong de Koning een standje, omdat Willem-Alexander zei niet graag over zichzelf te praten. Daardoor ontstond een beetje ongemak. Dat maakt de vorst echt menselijk. In die zin was het echt uniek.

‘Willem-Alexander deelde ook zijn leed met de kijker. Bij de tranen in zijn ogen kreeg je bijna een brok in je keel. Hij heeft natuurlijk een aantal krassen in zijn ziel opgelopen, eerst door Claus, daarna door Friso. Dat maakt hem menselijker. Door die pijn is hij beter in staat om de bevolking te troosten, maar de bevolking kan zelf ook iets terugdoen. Dat zorgt voor een goed huwelijk tussen vorst en volk.

Wat zegt dit interview over het koningshuis, anno 2017?

Meer nieuws, elke dag in je inbox? Meld je aan voor Elseviers nieuwsbrief >>

‘Willem-Alexander heeft ooit gezegd dat hij zich meer wilde spiegelen aan koningin Juliana dan aan zijn moeder. Bij Beatrix was het bij wijze van spreken al geheim of ze van hagelslag hield. Dat komt misschien doordat Juliana ooit onthulde dat prins Bernhard donker bier dronk bij het ontbijt.’

‘De verwachting was dat hij open zou zijn, maar dit interview was wel een royaal kijkje in de keuken. Er zijn maar twintig minuten uit het hele interview geknipt. Daaraan zie je dat Willem-Alexander niet op de rem stond. Hij was open. Op deze manier vindt hij het koningshuis opnieuw uit. Wat ik overigens zeer geestig vindt aan de Oranjes, die er al vierhonderd jaar in slagen om steeds maar weer de moderniseringsslag te pakken te krijgen.’