SP en PVV worden ongeduldig van formatiegesprekken

PVV-leider Geert Wilders (R) tijdens het debat over de uitkomst van het Turkse referendum - Foto: ANP

Oppositiepartijen PVV en SP zijn het wachten beu. Ze willen deze week nog een brief van informateur Edith Schippers over de voortgang van de formatie.

Daartoe diende PVV-leider Geert Wilders woensdag een verzoek toe in. Mocht Schippers deze week met een brief komen, dan willen PVV en SP volgende week mogelijk ook nog een debat daarover.

‘Het is nu al wekenlang oorverdovend stil. De onderhandelende partijen hebben zo’n beetje alle belangrijke onderwerpen van de agenda gehaald,’ zegt SP-leider Emile Roemer. ‘Maar het land staat niet stil. Dit moet geen gebed zonder eind worden.’

De onderhandelende partijen VVD, CDA, D66 en GroenLinks voelen er echter niks voor om die informatie te verstrekken, blijkt woensdagmiddag.

In de Kamer zeggen de partijen het verzoek van de anderen te ‘begrijpen’ maar het niet verstandig te vinden om tussentijdse informatie aan te bieden. Achteraf wordt er verantwoording afgelegd, aldus de partijen. Er zijn bij de onderhandelingen vier ‘heel verschillende partijen’ betrokken, en dat heeft tijd nodig, aldus CDA-leider Sybrand Buma.

Kamervoorzitter Khadija Arib benadrukt dat het aan de Kamer als geheel is om te besluiten over een verzoek om inlichtingen aan de informateur, en er is op dit moment geen meerderheid. Maar ze zegt de ‘gevoelens die leven’ over te brengen aan Schippers.

Altijd radiostilte

Sinds de verkiezingen op 15 maart praten de partijen VVD, CDA, D66 en GroenLinks al over de vorming van een nieuw kabinet. Net als bij eerdere kabinetsformaties is er tijdens de onderhandelingsperiode radiostilte afgekondigd.

Schippers geeft meestal wel op donderdag na vier dagen onderhandelingen een persconferentie over de gesprekken van die week, maar veel inhoudelijke informatie komt daarbij niet naar buiten.

Premier Mark Rutte verklaarde dinsdag dat niemand de gesprekken langer wil laten duren dan nodig, ‘hoe plezierig de sfeer aan tafel ook is’. ‘Dag voor dag ploeteren wij voort,’ aldus Rutte.

De verschillen tussen vooral de VVD en het CDA enerzijds en GroenLinks anderzijds zijn groot. Met de ChristenUnie – een andere variant die mogelijk is als de besprekingen met GroenLinks-leider Jesse Klaver klappen – wil D66 dan weer liever niet samen regeren. Dat heeft vooral te maken met kwesties van ethische aard.

Ministeriële hervormingen

Deze week werd bekend dat het nieuwe kabinet waarschijnlijk meer bewindslieden zal tellen dan het huidige. Op het gebied van justitie en milieu lijkt sprake van ingrijpende veranderingen.

Meer nieuws, elke dag in je inbox? Meld je aan voor Elseviers nieuwsbrief >>

Het is vooral spannend bij de ministeries van Economische Zaken, en Infrastructuur en Milieu. Naar verwachting wordt één van de twee ministeries omgedoopt tot ministerie van Klimaat en Energie.

En het VVD-ministerie van Veiligheid en Justitie zou eraan moeten geloven. D66 en GroenLinks zouden het ministerie willen afslanken, omdat het ‘te groot en niet goed bestuurbaar’ zou zijn, en een aantal taken van Veiligheid en Justitie bij Binnenlandse Zaken willen onderbrengen.

Maar de VVD zou het ministerie intact willen laten, en alleen asielzaken willen overhevelen naar Binnenlandse Zaken. De liberalen willen de politie bij Veiligheid en Justitie houden.