Officieel zijn er woensdag geen gesprekken tussen informateur Herman Tjeenk Willink en de partijleiders die samen proberen uit de formatie-impasse te komen. Toch was er vandaag in het geniep overleg tussen Mark Rutte (VVD) en Jesse Klaver (GroenLinks) bij de informateur thuis, in Scheveningen.
Maar wat er precies is besproken, bleef vooralsnog in nevelen gehuld. Net als gisteren, toen het ‘cruciale gesprek’ op het Binnenhof geen zichtbaar resultaat opleverde.
Struikelblokken wegnemen
Toen Klaver wegging bij Tjeenk Willink woensdagmiddag wilde hij niets over het gesprek kwijt. Het ging over de ‘ontstane situatie’, zei hij tegenover RTL Nieuws: ‘Ik was uitgenodigd om hier te komen, even een andere plek om elkaar te spreken.’ In 2010 deed Tjeenk Willink ongeveer hetzelfde: hij liet de onderhandelaars van ‘Paars Plus’ (VVD, PvdA, D66 en GroenLinks) naar zijn tuin komen. Dat kabinet kwam er uiteindelijk niet. De VVD en CDA gingen in zee met gedoogpartner PVV.
Een van de grootste struikelblokken in de eerdere vastgelopen formatiepoging tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks is naar verluidt het migratievraagstuk. Tjeenk Willink probeert een uitweg te vinden. Hij is aangesteld om, na Edith Schippers, de impasse te doorbreken nu een nieuw kabinet verder weg is dan ooit. Overigens is migratie niet het enige grote verschil tussen VVD en CDA enerzijds en GroenLinks anderzijds.
GL-leider Klaver praat zijn fractie bij na gesprek met Rutte op thuisadres Tjeenk Willink#formatie
— Inge Lengton(@IngeLengton) 7 juni 2017
De partijen kijken ook heel anders naar klimaatverandering of de inkomensverdeling. Op deze punten zal de informateur vermoedelijk ook meer duidelijkheid willen hebben voordat de partijen weer om tafel gaan zitten om te onderhandelen. Het zal vooraleer gaan om een verkennende fase. Donderdag zal het zeer moeizame formatieoverleg weer verdergaan. Dan zal het Binnenhof opnieuw het vertrouwde decor zijn.
‘Het is allemaal erg ingewikkeld’
Een combinatie van VVD, CDA, D66 met GroenLinks lijkt nog altijd het waarschijnlijkst. D66-leider Alexander Pechtold blokkeert tot dusver elke serieuze poging met de ChristenUnie. Nog voordat het overleg met de ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers goed en wel kon beginnen, mislukte het verkennend gesprek tussen Pechtold en Segers eind mei al.
Segers zei dinsdag na zijn gesprek met de informateur dat ‘het niet per definitie over en uit is’. Wel herhaalde hij dat het aan D66 is om de ChristenUnie niet langer als ongewenste coalitiepartner te beschouwen. Een verandering in de starre houding van D66 had Segers nog niet gezien, voegde hij eraan toe. VVD-leider Rutte was misschien nog wel het somberst. Waar D66 en CDA ten minste nog spraken van een ‘goed gesprek’, vertelde Rutte de verzamelde journalisten op het Binnenhof dat het allemaal ‘erg ingewikkeld‘ is. De formatie duurt nu al 84 dagen.