IND blundert met inburgering : duizenden migranten onterecht vrijgesteld

Migranten volgen een inburgeringscursus in Rotterdam. Foto: ANP

Ongeveer 2.000 tot 3.000 asielzoekers hebben vrijstelling gekregen voor het inburgeringsexamen, terwijl dat eigenlijk niet de bedoeling was. Het gaat om asielzoekers met een tijdelijke verblijfsvergunning.

Staatssecretaris Klaas Dijkhoff (VVD) van Veiligheid en Justitie geeft de fout toe in een brief aan de Tweede Kamer. De oorzaak ligt bij een fout bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).

Verzwaarde eisen

Vanaf 2015 werden de eisen verzwaard van enkele gronden voor vrijstelling van het inburgeringsexamen. Maar vandaag blijkt dus dat de IND die verzwaarde eisen niet in acht heeft genomen bij de aanvragen die na 1 januari 2015 binnenkwamen. De blunder kwam volgens Dijkhoff doordat gewijzigde regels ‘onjuist zijn vertaald in instructies en aanvraagformulieren’.

Dit betekent dus dat een aantal asielzoekers een sterker verblijfsrecht heeft gekregen, waarbij ze op verkeerde gronden zijn vrijgesteld van het inburgeringsexamen. Van de 9.000 zaken waarbij vrijstelling is verleend, hebben 2.000 tot 3.000 asielzoekers onterecht een vrijstelling van het inburgeringsexamen gekregen.

Verblijfsvergunningen worden niet ingetrokken

De verblijfsvergunningen kunnen nu niet meer worden ingetrokken, schrijft Dijkhoff. Wel zou de IND inmiddels actie hebben ondernomen. Aanvraagformulieren zijn aangepast en ook de informatie op de website is nu up-to-date. Daarnaast hebben medewerkers van de IND schriftelijke instructies gekregen.

Begin januari werd het inburgeringsbeleid gefileerd door de Algemene Rekenkamer.  Veel minder migranten halen de inburgeringstest dan voorheen en het taalniveau van nieuwkomers daalt hard.

Toen het kabinet-Rutte I (VVD en CDA met gedoogsteun van de PVV) de Wet inburgering voorstelde, ging het vooral om een bezuinigingsmaatregel. Vanaf 2013 zou de verantwoordelijkheid voor het behalen van een inburgeringsdiploma bij de migrant komen te liggen: die moet nu zelf een onderwijsinstelling vinden voor een (taal)cursus en een lening aanvragen bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Binnen drie jaar moeten statushouders zien te slagen.

In een rapport van de Algemene Rekenkamer werden de resultaten van de nieuwe wet beoordeeld: de analyse was niet bepaald positief. Het slagingspercentage is gehalveerd (van 80 procent van 39 procent) en veel minder migranten deden examen op een hoger taalniveau.