VVD, CDA, D66 en ChristenUnie zijn bang dat hun poging om tot een kabinet te komen nog meer vertraging oplevert door het mislukken van het overleg tussen werkgevers en bonden. Daarom doen zij volgens werkgeversvoorman Hans de Boer een ‘indringend beroep’.
Probeer toch vooral om ‘tot iets te komen,’ zou die oproep luiden. Dat zegt De Boer van werkgeversorganisatie VNO-NCW nadat hij de partijen uitleg had gegeven over het mislukken van het ‘polderoverleg’ met de vakbonden over onder meer de arbeidsmarkt.
Han Busker, FNV-voorzitter, laat na zijn gesprek met de formerende partijen weten dat er niet opnieuw wordt onderhandeld. ‘We hebben aangegeven dat wat ons betreft het proces hier stopt,’ aldus Busker: ‘Als je weer aan tafel gaat zitten moet je het vertrouwen hebben dat je er met elkaar uitkomt.’ Dat vertrouwen is er volgens hem niet.
Akkoord als steun in de rug
Het nieuwe kabinet in wording, dat er volgens ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers hoe dan ook komt, ziet een akkoord tussen werkgevers en werknemers als erg belangrijk. In elk geval als een steun in de rug. ‘Het past in de Nederlandse traditie om het maximale te doen om akkoorden te sluiten met sociale partners,’ zei demissionair premier en VVD-leider Mark Rutte in een reactie. ‘Maar dan moeten ze ook onderling bereid zijn afspraken te maken.’
VVD, CDA, D66 en ChristenUnie verschillen (sterk) van mening over sociaal-economische onderwerpen. Als werkgevers en werknemers tot een akkoord waren gekomen, zou dit de onderhandelingen eenvoudiger hebben gemaakt. Of het overleg tussen de sociale partners een nieuwe kans krijgt, is nog niet zeker.
Volgens De Boer zijn de werkgevers ‘in principe altijd bereid om daaraan constructief mee te werken’. Voor hem zijn er twee uitgangspunten. Het ene is volgens hem dat ‘werkgevers weer zonder rare risico’s mensen kunnen aannemen’ en het andere is dat de werkgevers bereid zijn om ‘excessen in de flex weg te halen’.
Met ‘flex’ bedoelt hij dat deel van de beroepsbevolking met flexibel werk. Bijvoorbeeld zzp’ers. De bonden en werkgevers werden het niet eens over de flexibilisering van de arbeidsmarkt en het ontslagrecht. Eén van de hete hangijzers is de loondoorbetaling bij ziekte.
Formatie in slakkengang heeft gevolgen
De formatie in slakkengang heeft gevolgen voor wat er na Prinsjesdag gebeurt. Op die dag wordt de Miljoenennota gepresenteerd, iets wat ook dit jaar gewoon zal plaatshebben. Regeringspartijen VVD en PvdA kwamen vorige week een begrotingsakkoord overeen. Met extra geld voor de basisschoolleraren (waarover PvdA-leider Lodewijk Asscher eerder nog veel stennis schopte).
Maar de Algemene Politieke Beschouwingen, het traditiegetrouwe debat in de Tweede Kamer over de begroting voor het komende jaar, wordt op de lange baan geschoven. Pas als er een nieuw kabinet is, zal erover worden gedebatteerd. De Algemene Politieke Beschouwingen worden samengevoegd met het debat over de regeringsverklaring van het nieuwe kabinet. De meeste partijen vinden het verstandig deze twee debatten samen te voegen.