Het formerende kabinet-Rutte-III wil terugkerende jihadisten langer vast kunnen houden. Momenteel kost het veel moeite om bewijs te vinden voor misdaden die jihadisten in Syrië of Irak hebben begaan. Daarom willen de formerende partijen dat er een nieuwe wet komt.
Met de nieuwe wet moet het mogelijk worden om terugkerende jihadisten langer in voorlopige hechtenis te houden, meldt NOS. De rechter moet dat tussentijds wel toetsen of de hechtenis proportioneel is.
Probleem
Rutte-III wil bovendien op het gebied van bewijsgaring gaan samenwerken met internationale organisaties die ook werkzaam zijn in de gebieden waar Nederlandse jihadisten actief zijn.
Terugkeerders vormen een groot probleem voor Europa, niet alleen omdat niet altijd duidelijk is of ze in het strijdgebied misdrijven hebben begaan, maar ook omdat ze kunnen worden ingezet om aanslagen te plegen, of ook nieuwe leden te werven. Hierbij spelen de opgedane ervaring en hun islamitische netwerk een belangrijke rol. Aanslagen in Europa zijn van groot belang voor terreurbeweging Islamitische Staat omdat die de aandacht afleiden van de verliezen in Irak en Syrië.
Die verliezen zorgen voor een nieuwe stroom terugkeerders. Het kalifaat is in Irak zo goed als verslagen en ook in Syrië verliest het snel terrein. IS zal dus opnieuw een organisatie worden zonder eigen grondgebied, zoals een kalifaat. Voor een dergelijke organisatie zijn soldaten nodig, het liefst in westerse landen. Terugkeerders zijn daarvoor ideaal: zij hebben vaak gevechtstraining gehad en vormen dus een bedreiging voor het Westen.
Spijtoptant of vermomde aanslagpleger?
Voor het Westen is het lastig te onderscheiden of terugkeerders daadwerkelijk spijtoptanten zijn, of vermomde aanslagplegers. Dit moet worden vastgesteld na aankomst. Er wordt dan eerst gekeken of de jihadist in kwestie oorlogsmisdaden heeft gepleegd. Het duurde daarom enkele maanden voordat bijvoorbeeld de terugkerende vrouw Laura Hansen voorlopig werd vrijgelaten.
Hansen vertrok twee jaar geleden met haar man en haar twee kinderen naar Raqqa, het terreurbolwerk van het zelfbenoemde ‘kalifaat’ van IS in Syrië. Ze ontsnapte naar eigen zeggen aan IS en vluchtte naar Koerdisch gebied. Haar man liet ze achter in Raqqa.
Eenmaal teruggekomen in Nederland, werd ze opgepakt en ondergebracht op de terroristenafdeling in Vught. In juli besloot de rechter tot haar voorlopige vrijlating.