Na zijn breuk met de VVD in 2004 kwam Wilders nooit meer in Rusland. Slechts één keer leek het ervan te komen. De PVV-leider kreeg een uitnodiging om als buitenlandse waarnemer te beoordelen of de Russische verkiezingen eerlijk verliepen. Maar een wapenverbod in kieslokalen gooide roet in het eten.
In de tijd dat Wilders voor de VVD in de Tweede Kamer zat (1998-2004), bezocht hij Rusland diverse keren. Zijn leermeester, VVD-leider Frits Bolkestein, had hem voorgehouden dat het onverstandig was zo’n uitgestrekt land met zo’n grote geschiedenis in het nauw te drijven.
Bolkestein was halverwege jaren negentig, toen Rusland uitgeteld op zijn rug lag, de enige die in Den Haag grote vraagtekens plaatste bij de uitbreiding van de NAVO met Polen, Tsjechië, Hongarije, Roemenië en andere landen van het voormalige Warschaupact. Naar Bolkestein werd niet geluisterd. Sterker, zelfs de voormalige Sovjet-staten Estland, Letland en Litouwen mochten tot het Atlantische bondgenootschap toetreden.
Wilders schreef teksten voor Bolkestein. Later was hij lid van de vaste Kamercommissie voor Buitenlandse Zaken. In Moskou liet hij zich een keer door Russische experts overtuigen van wat Bolkestein hem had gezegd.
Wilders kreeg uitnodiging
Na zijn breuk met de VVD in 2004 was hij onafhankelijk Kamerlid en startte hij met de Partij Voor de Vrijheid (PVV). Nadien kwam hij nog maar één keer in Rusland. Dat was in februari 2008. De PVV had inmiddels 9 zetels in het parlement, Wilders was fractieleider, maar zat ook nog in de Vaste Kamercommissie van Buitenlandse Zaken. De spanning liep enorm op, want Wilders kon elk moment zijn omstreden film ‘Fitna’ uitbrengen. De delegatie stond op maandagochtend 18 februari 2008 op Schiphol voor vertrek aan Moskou. Iedereen mocht mee, behalve Wilders. Luchtvaartmaatschappij KLM zei niet te kunnen voldoen aan ‘specifieke verzoeken die hij had voor zijn veiligheid’, omdat die niet vooraf waren ingediend. Wilders ontkende: ‘Het was bekend dat ik kwam en er zijn geen extra eisen gesteld.’ De rel waaide snel over. Wilders kon ’s middags alsnog naar Moskou vertrekken.
Een maand later bracht Wilders de film Fitna uit, maar die ging over de islam; niet over Moskou. Door de film werd het praktisch onmogelijk voor Wilders om actief te blijven in de Commissie Buitenland. Het niveau van zijn beveiliging ging omhoog. Bovendien begon een Jordaanse particulier in eigen land een strafklacht tegen Wilders wegens belediging van de islam en aanzetten tot haat. De Jordaanse justitie begon daarop een strafrechtelijke procedure tegen Wilders. Die schrok daar enorm van: ‘Zelfs als ik met mijn vrouw in Antwerpen zou gaan winkelen, kan ik worden gearresteerd en uitgeleverd aan Jordanië.’ Feitelijk kwam hiermee een einde aan zijn lidmaatschap van de Commissie Buitenland.
Naderhand was hij nooit meer in Rusland. Slechts een keer leek het er van te kunnen komen. Wilders werd door een internationale organisatie uitgenodigd om als buitenlands waarnemer te beoordelen of de Russische verkiezingen eerlijk verliepen.
Wilders wilde dat graag doen en maakte zich gereed voor vertrek naar Rusland. De Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging bereidde zich eveneens voor, want ook in het verre buitenland moest de inmiddels zwaar bedreigde Wilders worden beveiligd.
De reis was onmogelijk vanwege wapenverbod in Rusland
Hierdoor werd de reis echter onmogelijk. Er bleek in Rusland een wet te bestaan die het dragen van wapens in stemlokalen verbiedt. Aangezien Wilders door gewapende lijfwachten moest worden beschermd, zou hij de stemlokalen niet kunnen betreden en dus ook niet kunnen optreden als onafhankelijk waarnemer van het electorale proces. ‘Het was zeker geen kwaaie wil van hun kant,’ vertelt Wilders aan Elsevier Weekblad.
Begin volgend jaar reist hij naar Moskou voor gesprekken in de Doema, het Russische parlement. Een weerzien met het land dat hij ziet als bondgenoot. ‘Correctie,’ zegt Wilders. ‘Ik zie Rusland óók als bondgenoot.’ Hij is het niet over de hele linie eens met Moskou, maar heeft begrip voor de positie van een christelijk-orthodox land.