De aanpak van misstanden bij hulporganisaties moet ‘geen hetze of heksenjacht’ worden, vindt minister Sigrid Kaag (D66) van Ontwikkelingssamenwerking. De Tweede Kamer debatteerde dinsdag over de seksuele wantoestanden bij onder meer Oxfam.
Kaag pleit voor een ‘zero tolerance’-beleid als het gaat om (seksueel) misbruik door hulpverleners. ‘Het slachtoffer moet centraal staan,’ aldus Kaag.
Te veel focus op financieel kader, en niet ‘morele aspecten’
Haar ministerie heeft in het verleden te veel naar het financieel kader gekeken, en niet naar ‘morele aspecten’, erkent Kaag. De zaak kwam aan het rollen door berichten over medewerkers van de Britse tak van Oxfam. Die organiseerden in 2012 tijdens een hulpmissie in Haïti seksfeesten en orgies met minderjarige prostituees. Sindsdien kwam de ene na de andere onthulling, ook over andere hulporganisaties.
Welke hulporganisaties gingen in de fout met seksueel wangedrag? Lees dit overzicht
Kaag heeft dinsdag bovendien gesproken met hulporganisaties. Ze wil extra eisen aan de sector stellen. Bij mogelijk misbruik wil ze direct op de hoogte worden gesteld, en ze wil in de toekomst geld kunnen terugeisen bij wantoestanden. Op dit moment kan dat nog niet met terugwerkende kracht: ‘Geld terugvorderen van organisaties in verband met misstanden uit het verleden lijkt heel lastig,’ aldus de minister.
Details over aanpak komen over ruim een week naar buiten
Kaag laat de details van haar aanpak over ruim een week aan de Kamer weten. Ook komt ze dan naar eigen zeggen met de uitkomsten van een intern onderzoek naar het handelen van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Het ministerie heeft in 2012 niet gehandeld toen het op de hoogte werd gesteld van vermoedelijke misstanden bij de Britse tak van Oxfam.
Tweede Kamerleden oordelen hard over het misbruik. Bente Becker (VVD) is kritisch. ‘Dit zijn geen incidenten, maar er is een morele crisis,’ zei ze dinsdag tijdens het debat.
In debat misstanden hulporganisaties verder nog veel vragen onbeantwoord. In intern rapport stonden duidelijk de misstanden, waarom geen actie van directie Oxfam en van het ministerie? Informeerde directie Oxfam Rekenkamer onvolledig? Minister komt binnen 10 dagen met brief.
— Bente Becker (@bentebecker) March 6, 2018
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Zij diende verschillende Kamervragen in naar aanleiding van de berichtgeving, onder meer over in hoeverre er Nederlands belastinggeld naar de missie van Oxfam in Haïti is gegaan. Dat bleek inderdaad het geval: het ging om ruim 8 miljoen euro.
Verschillende kopstukken waren op de hoogte van misstanden
Verschillende mensen waren op de hoogte van de misstanden. Farah Karimi, algemeen directeur van Oxfam Nederland, trok eerder al het boetekleed aan en zei dat ze haar ‘grote mond eerder had moeten opentrekken’.
GroenLinks-Kamerlid Tom van der Lee was als campagnedirecteur en een van de vier directieleden van Oxfam Novib Nederland ‘in algemene zin’ op de hoogte van de misstanden. Hij bood vorige week zijn excuses aan, maar heeft sindsdien niets meer gezegd over de kwestie.
De misstanden waren sinds 2012 bekend bij Oxfam. Van der Lee noemt zichzelf als directielid ‘medeverantwoordelijk’. Toen de Nederlandse tak werd geïnformeerd, heeft algemeen directeur Karimi de Britten om opheldering gevraagd.
Oxfam Novib ontving daarop een kort, geanonimiseerd rapport waarin voor het eerst werd vermeld dat er in de periode na de aardbeving in Haïti in 2010 seksfeesten waren georganiseerd met minderjarige prostituees.