Tweede Kamer wil af van ‘Brusselse waarheidspolitie’

Het programma Bouwen en Energie valt onder het ministerie van Binnenlandse Zaken. Foto:ANP

De SP en de VVD willen af van EU vs Disinfo. In een motie roepen de Kamerleden Peter Kwint (SP) en Dilan Yesilgöz (VVD) op tot de afschaffing van het ‘nepnieuwsbureau’ van de EU.

Een Kamermeerderheid steunt de motie. Naast VVD en SP willen ook PVV, GroenLinks en SGP van het bureau af. Het is nog niet duidelijk wat minister Kajsa Ollongren (D66) van Binnenlandse Zaken van de opdracht van de Kamer vindt. Zij sprong eerder juist in de bres voor het nepnieuwsbureau.

De EU-campagne tegen nepnieuws wordt officieel gevoerd onder de noemer ‘EU versus Disinformation’ en valt onder de European External Action Service East Stratcom Task Force (East Stratcom). De campagne is gericht tegen valse berichtgeving, met als onderliggende aanname dat die door Rusland in Europa wordt verspreid.

Kamerleden vinden dat burgers zelf moeten oordelen

Kamerleden Yesilgöz en Kwint gaven maandag in tv-programma EenVandaag toelichting op hun motie. ‘Ik wil geen overheidsinstantie, en zeker geen Brusselse overheidsinstantie, die een soort seal of approval op berichtgeving zet,’ zei Kwint. Hij vindt dat mensen prima zelf in staat zijn om nieuws te beoordelen op het waarheidsgehalte. ‘Een Europese waarheidspolitie is het allerlaatste waar ik op zit te wachten’.

Yesilgöz benadrukt: ‘De journalistiek is een vak, en de overheid dient daar volledig los van te staan.’

Opvallende motie van de VVD

De motie is opvallend, vooral voor de liberalen, omdat zij daarmee lijnrecht ingaan tegen coalitiegenoot minister Ollongren, die eerder deze maand juist zei dat zij EU vs Disinfo wil versterken.

Media spanden kort geding aan tegen EU

Ollongren zei eerder in antwoord op Kamervragen van de SP dat het wat haar betreft ‘geen probleem’ is dat EU vs Disinfo bepaalt wat nepnieuws is. Zolang dat zorgvuldig gebeurt, brengt het de journalistieke vrijheid niet in gevaar, vindt de minister. Volgens Ollongren is EU vs Disinfo bedoeld om ‘desinformatie door pro-Kremlin-media’ te ‘identificeren, benoemen en weerleggen’.

Ollongren vindt wel dat de taakgroep niet ten onrechte mag impliceren dat in een artikel sprake is van misleiding, zoals gebeurde met de reportage van The Post Online-journalist Chris Aalberts. Ze wijst erop dat EU vs Disinfo die reportage heeft verwijderd van de lijst met vermeend nepnieuws, net als een stuk op de website Geenstijl, dat eveneens onterecht als nepnieuws werd aangemerkt.

Aalberts heeft, evenals GeenStijl, The Post Online en uitgeverij De Persgroep, een kort geding aangespannen tegen de Europese Unie vanwege de aantijgingen.