Terwijl het kabinet eerder beweerde dat er onmogelijk zicht was te krijgen op buitenlandse financiering van moskeeën in Nederland, bleek maandag dat dat niet zo is. Sterker nog, de overheid beschikt over lijsten met moskeeën die de laatste jaren financiering aanvroegen in de Golfstaten en inderdaad geld kregen.
Zeker dertig islamitische organisaties in Nederland hebben de afgelopen jaren financiering aangevraagd in ‘onvrije’ Golfstaten of hebben geld gekregen uit deze landen. Dat blijkt uit lijsten die het ministerie van Buitenlandse Zaken jarenlang geheim hield maar die NRC en Nieuwsuur in handen wisten te krijgen.
Syp Wynia schreef eerder over Saudi-Arabië: exporteur van olie, salafisme en terreur
Lijst met concrete betalingen in nauwkeurige bedragen
Het gaat om drie lijsten met namen van Nederlandse moskee-organisaties die financiering hebben aangevraagd in Golfstaten. Het blijkt dat Kuweit en Saudi-Arabië het ministerie van Buitenlandse Zaken hierover al sinds 2010 vertrouwelijk informeren. Buitenlandse Zaken zegt in een reactie dat de lijsten geheim zijn gehouden omdat ze zijn verkregen ‘vanuit diplomatiek verkeer’. De vrees was dat de Golfstaten de informatie niet langer zou verstrekken als die openbaar zou worden gemaakt.
Om welke bedragen gaat het?De nauwkeurigheid van de informatie verschilt per lijst. Op de Saudische lijst staan achttien organisaties waarvan de aanvraag voor financiering nog loopt. Van een moskee in Dordrecht weet Buitenlandse Zaken dat die omgerekend zo’n 73.000 euro heeft gekregen. Op een van de lijsten uit Kuweit staan de verzoeken om geld uit Nederland, op de tweede de uitgekeerde bedragen. In totaal gaat het om bijna 6 miljoen euro.
Een van de lijsten bevat zeer nauwkeurige bedragen die aan moskeeën zijn betaald. Nieuwsuur berekende dat zo’n 10 procent van de Nederlandse moskeeën in de Golfstaten om geld heeft gevraagd of dat geld ook daadwerkelijk heeft gekregen.
Het gaat om miljoenen euro’s die vanuit Kuweit en Saudi-Arabië in moskeeën in Nederland zijn gestoken. Financiering vanuit de Golfstaten is omstreden omdat die vaak is bedoeld om het zeer strenge salafisme in Nederlandse moskeeën te stimuleren. Vier jaar geleden waren er bijvoorbeeld nog 13 salafistische organisaties in Nederland, nu zijn het er al 27. Oppositiepartijen in de Tweede Kamer vragen al jaren om duidelijkheid over de geldstromen.
Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Justitie en Veiligheid is eerder door het kabinet gevraagd om de omvang van buitenlandse geldstromen naar Nederlandse moskeeën in kaart te brengen, maar dat leverde toen (2015) niets op. Nu blijkt dat het kabinet toen al beschikte over de lijsten uit Kuweit en Saudi-Arabië, maar die bij de onderzoekers heeft weggehouden.
NCTV had wel zicht op aantal salafistische moskeeën, blijkt nu
In een vertrouwelijk memo van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) staat een opsomming van het aantal salafistische organisaties in Nederland. Ook bevat het document cijfers over salafistische predikers: hun aantal is verdubbeld, van 50 naar 110. Het is opvallend dat de NCTV die cijfers paraat heeft, want premier Mark Rutte (VVD) verklaarde eerder tegenover de Tweede Kamer dat het niet mogelijk was een overzicht te geven van het aantal salafistische organisaties in Nederland.
Eerder in Elsevier Weekblad
Islamisering in Nederland, vanaf 1951
In het oog springt een aantal bekende organisaties: zo vroeg de omstreden stichting As-Soennah in Den Haag om geld in Kuweit. Die aanvraag loopt nog. In 2011 vroeg de stichting Saudi-Arabië om geld. De As-Soennah moskee is bekend van de omstreden imam Fawaz Jneid die daar vroeger predikte. De moskee heeft hem later aan de kant gezet. Jneid wordt om zijn uitspraken ook wel haatimam genoemd.
De Utrechtse alFitrah-moskee, die lange tijd werd geplaagd door financiële problemen en berichten over toenemende invloed van het salafisme, prijkt eveneens op de lijst moskeeën die geld kregen uit Kuweit. Het gaat om omgerekend zo’n 82.000 euro voor de bouw van het instituut.
Bekijk hier de volledige lijsten, zoals gepubliceerd door Nieuwsuur en NRC: lijst-Kuweit-1, lijst-Kuweit-2, lijst-Saudi-Arabië.