Met nog een maand te gaan, zijn er nog 237.000 handtekeningen nodig om een laatste referendum mogelijk te maken, dat over de donorwet. Aan de Eerste Kamer zal het niet liggen. Bij genoeg steun behandelt die de referendumwet niet voordat de volksraadpleging is geweest.
De voorzitter van de VVD-fractie in de Eerste Kamer Annemarie Jorritsma laat dinsdag weten dat de Eerste Kamer vermoedelijk niet binnen een maand over de afschaffing van de referendumwet stemt. ‘Het is al 15 mei, dan zullen we echt niet vóór 14 juni over de intrekkingswet stemmen.’
Debat over afschaffen referendum komt te laat om donorreferendum tegen te houden, zegt Annemarie Jorritsma (VVD) in wandelgang van Eerste Kamer.
— Joost Vullings (@JoostVullings) May 15, 2018
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Even leek het erop alsof het raadgevend referendum al vóór de deadline van 14 juni zou worden afgeschaft, op voorspraak van minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren (D66). Vóór die datum moeten er 300.000 (digitale) handtekeningen voor het referendum over de donorwet binnen zijn bij de website hartvoordemocratie.nl. Ollongren beantwoordde vorige week de kritische vragen die de Eerste Kamer in april stelde. Opvallend snel, vonden critici, die beweerden dat de minister dit deed om de Eerste Kamer ertoe te bewegen vóór 14 juni in te stemmen met de intrekking van de referendumwet.
Oppositie kritisch over intrekking referendum
Gerry van der List: Versterk de democratie en steun het referendum over de donorwet
In februari loodste Ollongren de in het Regeerakkoord van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie afgesproken afschaffing van de referendumwet door de Tweede Kamer. Een raadgevend referendum bereikt niet het gewenste doel, vindt de minister. Bijna de hele oppositie was tegen, maar de intrekkingswet werd met 76 stemmen voor en 69 tegen aangenomen. Hoewel de SGP Ollongren steunde, was ook die partij – principieel tegenstander van referenda – kritisch over de intrekkingswet.
Bart Nijman, redacteur van website GeenStijl en initiatiefnemer van het referendum over de donorwet, is blij met de uitspraak van Jorritsma. Hij roept burgers op zo snel mogelijk hun handtekening te zetten. Er zijn nog 237.000 handtekeningen nodig om een referendum af te dwingen. Op dit moment, dinsdagmiddag 15 mei, hebben ruim 73.000 mensen hun steun betuigd.
Des te meer reden om vóór 14 juni die handtekeningen op te halen, want dan komt dat referendum er dus gewoon! Teken, teken, teken op https://t.co/8gpQOOaRUz! https://t.co/Lu9PfwwFIV
— Bart Nijman (@BartNijman) May 15, 2018
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Donorwet kwam met kunst en vliegwerk door Tweede en Eerste Kamer
De nieuwe donorwet, die op 13 februari met een nipte meerderheid van 38 stemmen vóór en 36 tegen door de Eerste Kamer werd goedgekeurd, is omstreden. Het wetsvoorstel van D66-Kamerlid Pia Dijkstra kwam door een toevalligheid door de Tweede Kamer: als Kamerlid Frank Wassenberg (Partij voor de Dieren) niet te laat bij de stemming was geweest, had het voorstel de Eerste Kamer niet gehaald.
Waarom Dijkstra’s ‘donorwet’ in strijd is met fundamenteel grondrecht: lees het commentaar van Maartje Schulz
Veel Nederlanders zijn ontevreden over het nieuwe systeem voor donorregistratie, waarbij mensen automatisch orgaandonor zijn tenzij ze anders aangeven. In de eerste week nadat de wet was ingevoerd, meldden meer dan 100.000 mensen zich af als orgaandonor. 84.000 van hen hadden vóór de nieuwe wet nog geen keuze gemaakt.
Het aantal nieuwe orgaandonoren dat er in die week bij kwam, lag met 25.000 aanzienlijk lager. Dat bleek in februari uit het Donorregister van het ministerie van Volksgezondheid, dat de cijfers wegens grote belangstelling tijdelijk openbaar had gemaakt. Initiatiefnemer Dijkstra zei dat ze op ‘heel veel nee’s’ had gerekend. Toch noemde ze elke nieuwe registratie winst, omdat van ongeveer negen miljoen Nederlanders niet bekend was of ze wel of geen organen willen doneren. Dat draagt volgens haar bij aan de lange wachtlijsten met patiënten die een nieuw orgaan nodig hebben.
Wat verandert er nu de nieuwe donorwet is aangenomen? Lees de analyse van Joppe Gloerich