Van der Graaf mag emigreren na succesvol kort geding

Volkert van der Graaf vorig jaar terwijl hij de rechtbank verlaat - Foto: ANP

Volkert van der Graaf mag naar het buitenland emigreren. Dinsdagochtend stelde de rechtbank in Den Haag hem in het gelijk nadat hij een kort geding aanspande. De moordenaar van Pim Fortuyn hoeft zich niet langer elke zes weken bij de reclassering te melden.

De rechter heeft ook besloten dat Van der Graaf tijdens zijn voorwaardelijke invrijheidstelling (tot 2020) geen strafbare feiten mag plegen. Daarnaast mag hij geen contact hebben met media, de nabestaanden van Pim Fortuyn en Hans Smolders, de man die hem na de moord achtervolgde tot Van der Graaf werd gearresteerd.

De familie van Pim Fortuyn juicht toe dat Van der Graaf spoedig gaat emigreren. De nabestaanden willen bij voorkeur nooit meer met hem geconfronteerd worden, laat advocaat Richard van der Weide namens de familie weten.

Kort geding was vaker succesvolle strategie

Hij spande twee weken terug een kort geding aan om van zijn meldplicht af te komen, een van de voorwaarden die aan zijn invrijheidstelling verbonden waren. Het bleek eerder een succesvolle strategie voor de veroordeelde moordenaar.

De invrijheidsstelling van Van der Graaf (48) ging in 2014 in. Sindsdien spande hij meermaals een kort geding aan tegen de volgens hem ‘te strenge maatregelen’ die waren verbonden aan zijn vrijheid.

Van der Graaf kwam meermaals van voorwaarden af

Voor de moord op Fortuyn in 2002 werd Van der Graaf veroordeeld tot achttien jaar cel. Op 15 april 2003 werd hij veroordeeld, en in hoger beroep kwam het gerechtshof in Amsterdam opnieuw tot achttien jaar. Nadat hij tweederde van zijn celstraf had uitgezeten, kwam hij onder voorwaarden vrij. Dat is inmiddels vier jaar geleden.

Sindsdien spande hij meerdere malen een kort geding aan. Met succes.

De voorwaarden die aan zijn invrijheidsstelling waren verbonden, waren volgens hem te streng. Het lukte hem op die manier onder meer om van zijn elektronische enkelband af te komen, en kwam hij ook onder de psychische begeleiding uit die hem was voorgeschreven. Dat zou volgens de rechtbank niet langer ‘zinvol’ zijn.

De ‘strenge voorwaarden’ waar Van der Graaf zo’n moeite mee had, bestonden uit een meldplicht en toezicht door Reclassering, een mediaverbod, evaluatiegesprekken met het Openbaar Ministerie en een contactverbod met de nabestaanden van Fortuyn.

Eerdere eis om Van der Graaf vast te zetten, werd verworpen

Het Openbaar Ministerie (OM) wilde vorig jaar nog dat Van der Graaf opnieuw een jaar terug de cel in ging, omdat hij de regels van zijn voorwaardelijke vrijlating had geschonden. Volgens het OM werkte hij niet goed mee aan gesprekken met Reclassering. Hij kwam niet opdagen bij gesprekken, terwijl hij ook toen een meldplicht had. De veroordeelde moordenaar wilde alleen maar langskomen en zeggen: ‘Ik meld mij. Tot ziens.’ De Reclassering gaf daarom twee jaar geleden aan dat er onvoldoende zicht was op ‘de persoon, de leefgebieden en het gevaar op herhaling’. Justitie liet eerder weten dit een ‘zeer ernstige overtreding’ te vinden.

De rechtbank verwierp echter de eis van het OM, en bepaalde dat Van der Graaf in vrijheid mocht blijven leven. Volgens de rechtbank was het feit dat er ‘geen sprake was van een goed contact’ geen reden om hem weer op te sluiten.