In de Raad van State bestaat een ‘onvoldoende gemeenschappelijk streefbeeld’ en zijn er ‘grote verschillen in betrokkenheid en inzet bij de staatsraden’. Dat blijkt uit een vernietigend rapport, samengesteld door het overheidsorgaan zelf.
Dat meldt de Volkskrant maandag.
De Raad van State adviseert de regering en het parlement, en is het hoogste rechtscollege bij conflicten tussen burgers en de overheid. De Tweede Kamer vroeg het kabinet in 2011 de rechtsprekende taak ergens anders onder te brengen, maar dat is nooit gebeurd.
Het rapport waarover de krant schrijft, gaat over de afdeling advisering: staatsraden adviseren het kabinet over wetsontwerpen.
Lees ook dit interview met kandidaat voor het vicepresidentschap Jeroen Dijsselbloem: ‘Onze generatie heeft de rotzooi opgeruimd’
‘Er is geen missie’
Het rapport stelt dat ‘een gemeenschappelijk gedragen beeld van waar de Afdeling Advisering voor staat en wat de Afdeling in dit tijdsgewricht zou moeten nastreven, onvoldoende aanwezig is’. Daarnaast heeft de commissie die het rapport heeft opgesteld, onvoldoende de indruk dat er een gemeenschappelijk streefbeeld van de inhoudelijke taakopvatting is. Wat de precieze missie is, is onduidelijk.
Dit najaar loopt de termijn van vicevoorzitter Piet Hein Donner af. Voor de zomer wijst het kabinet naar verwachting een opvolger aan. Fractievoorzitter in de Eerste Kamer Thom de Graaf (D66) en oud-minister Jeroen Dijsselbloem (PvdA) hebben zich kandidaat gesteld. PVV, SP en Forum voor Democratie zijn ontevreden over de benoemingsprocedure en willen dat de Tweede Kamer meer inspraak krijgt. De benoeming speelt zich geheel achter de schermen af.
Lees ook: Raad van State bejubelt EU, uit zorgen over referenda
Veel kritiek op afzwaaiende Donner
Binnen de Raad van State bestaat veel kritiek op Donner. Die zou weinig oog hebben gehad voor de interne verhoudingen. Zo stelt het stuk vast dat er een scheiding is tussen juristen enerzijds en bestuurders anderzijds. Dat levert een tekort aan gemeenschappelijkheid op: ‘een gebrek aan esprit de corps’.
Wilt u op de hoogte blijven van de laatste berichten en opinies op de nieuwssite van Elsevier Weekblad, meld u dan nu aan voor onze nieuwsbrieven >
Ook worden harde woorden gesproken over de arbeidsmoraal van een aantal raadsleden. Achter de schermen zou veelvuldig melding zijn gemaakt van grote verschillen in inzet en betrokkenheid. Er is sprake van geringe aanwezigheid en beschikbaarheid, gemaakte afspraken worden niet nagekomen en er heerst geen cultuur waarin medewerkers makkelijk kunnen worden aangesproken.
‘Kan dat stuk nog de prullenbak in?’
Volgens prof. dr. Wim Derksen, emeritus hoogleraar bestuurskunde, is de Raad van State zijn autoriteit kwijtgeraakt. Dat ligt volgens hem ook aan Donner. Hij schetst de omgang van raadslid Dik Wolfson, een vooraanstaand econoom, met de CDA-prominent. Derksen: ‘Dan kwam hij binnen en zei hij: “Piet Hein, is dat stuk van jou al weggestuurd of kan het nog de prullenbak in?”‘
SP-Kamerlid Ronald van Raak was zeven jaar geleden al keihard over de benoeming van Donner. ‘De benoeming van Piet Hein Donner is een klap in het gezicht van de Raad van State,’ zei hij destijds. ‘Donner is een geslepen politicus, die gewend is om zijn mening door te drijven. Dat past niet bij de Raad van State, die onafhankelijk juridisch advies moet geven. Ik ben bang dat met deze partijpolitieke benoeming de onafhankelijkheid van de Raad van State wordt aangetast. Ik vraag me af of het nog veel zin heeft om de Raad om advies te vragen.’ In de krant zegt Van Raak nu dat hij gelijk heeft gekregen en pleit voor meer bemoeienis van de Kamer.