Verbijstering na uitsluiting grootste partij Leefbaar

Leefbaar fractievoorzitter Joost Eerdmans - ANP

In Rotterdam gaan VVD, D66, GroenLinks, PvdA, CDA en CU-SGP met elkaar in gesprek om een college te vormen. Dat hebben informateurs Pieter Duisenberg en Paul Rosenmöller zondagavond bekendgemaakt.

Leefbaar Rotterdam, na de verkiezingen met elf zetels de grootste partij, doet niet mee met de besprekingen. Fractievoorzitter Joost Eerdmans heeft enorm teleurgesteld gereageerd.

De VVD laat weten dat de partij de onderhandelingen met CDA, D66, CU-SGP, PvdA en GroenLinks is begonnen ‘om een einde te maken aan de impasse in de Rotterdamse coalitievorming’. De VVD hield lange tijd vast aan deelname van Leefbaar, maar laat die partij nu vallen.

Geheel linkse coalitie dreigde te ontstaan

De liberalen zeggen in een verklaring te hebben ingezet op een combinatie van twee linkse en twee rechtse partijen, en dat Leefbaar Rotterdam, daar ‘zonder meer’ deel van zou moeten zijn. Maar dat leek geen meerderheidscoalitie op te leveren en ‘daardoor dreigde de vorming van een geheel linkse coalitie’. De VVD voelde daar niet veel voor, omdat daarmee de problemen van de stad niet genoeg zouden worden opgelost.

Eerdmans zegt dat ‘vanaf dag 1’ links Rotterdam niet met Leefbaar wilde praten. ‘En laten nu de 47.312 kiezers van Leefbaar definitief barsten.’ De PvdA in Rotterdam meldt via Twitter blij te zijn dat de impasse is doorbroken.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Als de zes partijen erin slagen een college te vormen, hebben zij samen 23 van de 45 zetels.

Vorige week werd duidelijk dat de onderhandelingen in Rotterdam muurvast waren zaten. De stad loopt daarmee achter op de meeste andere grote steden, waar al lang een coalitieakkoord op tafel ligt.

Leefbaar wilde andere partijen tegemoet komen

In het radioprogramma ’t Wordt nu laat op NPO Radio 2 gaf raadslid Tanya Hoogwerf vorige week maandagnacht aan dat Leefbaar het partijbelang wel ‘een stukje opzij wilde zetten’ voor het stadsbelang. Zo wilde Leefbaar bijvoorbeeld best toegeven aan VVD en GroenLinks op het gebied van bouwbeleid en duurzaamheid.

‘Uiteindelijk moet je ook een compromis leren sluiten en kunnen besturen,’ aldus de nummer twee op de Leefbaar-lijst. ‘We zouden het dolgraag anders zien, maar wij zijn bereid om dat stapje opzij te zetten om tot een bestuur te komen. Daar zitten we vol op in.’

Jesse Klaver

Ook in Amsterdam verziekt GroenLinks de boel, schrijft Ron Kosterman: Hoe GroenLinks mij de stad uit wil treiteren

In Barendrecht vergelijkbare situatie

Informateurs Duisenberg en Rosenmöller hadden volgens lokale media een tijdlang een coalitie van Leefbaar, VVD, D66 en GroenLinks – samen 26 zetels – op het oog. Vooral de laatstgenoemde partij lag dwars omdat die een linksere coalitie wil. GroenLinks lijkt daarmee nu zijn zin te krijgen.

Partijen als D66, PvdA en GroenLinks uitten de afgelopen maanden felle kritiek op de standpunten van Leefbaar over integratie en islam. Ze eisten eerder al vergeefs dat de partij van fractievoorzitter Joost Eerdmans afstand nam van Forum voor Democratie (FvD), waarmee die tijdens de verkiezingscampagne een informele alliantie sloot: de drie partijen betichtten FvD-voorman Thierry Baudet van racisme en moslimhaat. Om Leefbaar tegemoet te komen, zei Baudet anderhalve maand geleden dat hij bereid was de alliantie te verbreken. Daarmee legde hij de bal bij D66, die de meeste bezwaren had tegen de samenwerking tussen Baudet en Eerdmans.

In de nabijgelegen gemeente Barendrecht zorgt een soortgelijke situatie waarbij CDA, SGP/ChristenUnie, PvdA, GroenLinks, VVD en D66 hebben besloten samen te werken voor veel verontwaardiging bij veel burgers. Hierdoor veroordelen de partijen de grootste partij Echt Voor Barendrecht (EVB), die met 14 van de 29 zetels net geen absolute meerderheid heeft, tot de oppositie. Vorige week maandag presenteerden de zes partijen hun coalitieakkoord, dat in de volksmond ook wel het ‘monsterverbond’ wordt genoemd.

Lees ook deze column van Carla Joosten: Uitsluiten winnaar lokale verkiezingen niet per se fout