Deze week bepleitte hij op CNN nog als een soort goeroe voor klimaatmaatregelen om de wereld te redden, vrijdag trok premier Mark Rutte (VVD) figuurlijk een geel hesje aan. ‘Iedereen past zo’n geel hesje,’ zei Rutte na de ministerraad.
Die had plaats na een week waarin de premier Bogota, Buenos Aires en Katowice bezocht. Dat intussen na Frankrijk ook in Nederland gele hesjes zijn gesignaleerd, verontrustte hem niet zichtbaar.
‘Ik denk dat het een uiting is van zorgen die mensen hebben. Zorgen die voor een deel bij u en bij mij leven. Zorgen over hoe we omgaan met migratie, hoe we omgaan met klimaatverandering. Hoe zorgen we ervoor dat we als hele samenleving de klimaatverandering kan meemaken?,’ zei Rutte.
De premier zoekt het gesprek met de gele hesjes niet per se op. ‘Ik zoek in het algemeen het gesprek op.’ Franse toestanden vreest hij niet. Nederlanders zijn volgens hem sowieso al gewend om elkaar stevig de waarheid te zeggen.
In Frankrijk uitten de gele hesjes zich vooral verontrust over stijgende brandstofprijzen. Deze week bleek dat de energierekening in Nederland in 2019 met 360 euro zal stijgen. Om een reactie gevraagd verwees Rutte ‘voor de cijfers’ naar minister van Economische Zaken en Klimaat Eric Wiebes (VVD).
Bedoeling is volgens Rutte om de komende energietransitie zo vorm te geven ‘dat de hele samenleving die kan meemaken.’
Als het maar ‘stap voor stap’ gebeurt, en dat doet de coalitie volgens Rutte, lukt dat wel. ‘Het is immers niet de eerste keer dat we als samenleving een grote transitie meemaken.’
Voortbestaan mensheid
Rutte bepleitte op de klimaattop in Katowice meer inspanningen om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Hij ontkende na de ministerraad opeens het licht te hebben gezien. Hij had in mei op het VVD-congres immers ook al gewezen op de noodzaak om in te grijpen omdat ‘het voortbestaan van de mensheid in het geding is.’
De politiek heeft volgens Rutte tot taak het land veilig te houden en voor welvaart te zorgen. Beide spelen in het vraagstuk van de klimaatverandering: een combinatie van klimaatmaatregelen met innovatieve methoden die banen genereren. Er is volgens hem volop draagvlak voor dat beleid dat aan de klimaattafels en in de ‘cockpit’ van de coalitie wordt uitgedokterd.
Voldoende draagvlak
Dat draagvlak blijkt volgens hem uit onderzoek. ‘En iedereen die je spreekt, laag inkomen, hoog inkomen, blank en zwart, stad en platteland, iedereen op zichzelf snapt dat we met elkaar die stappen moeten zetten. Iedereen zegt wel: laat mij zien waar mijn handelingsperspectief zit. Wat ik kan doen, zonder dat mijn manier van leven in gevaar komt.’
Op nog een vraag over de gele hesjes zei Rutte: ‘We hebben allemaal een geel hesje aan, tot op zekere hoogte. We hebben natuurlijk allemaal onze zorgen over ontwikkelingen in de samenleving. Tegelijk zijn we een land dat enorme mogelijkheden heeft om die problemen aan te pakken.’
Ingezonden brieven
Rutte ziet uitingen van onvrede als teken van permanente dialoog die plaatsheeft. Als hij zelf niet premier was geweest, zou hij zijn onvrede uiten via ingezonden brieven in De Telegraaf. ‘Maar in deze baan moet ik met mijn irritaties over wat er fout is, iets doen. Maar ook dan zijn de mogelijkheden niet oneindig omdat het geld niet oneindig is.’