Ruim zeven op de tien Nederlanders zijn voor de invoering van een vaccinatieplicht. Tegelijkertijd geeft meer dan eenderde van de ouders met jonge kinderen aan dat zij geen vertrouwen hebben in de informatie van de overheid over de noodzaak van inenten.
Dat blijkt uit een peiling van EenVandaag onder ruim 32.000 Nederlanders.
Ouders vinden de informatie van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) over inenten onvolledig en twijfelen aan de onafhankelijkheid van het instituut. Ze geven aan dat ‘cruciale informatie wordt achtergehouden’ en noemen de informatie ‘eenzijdig’. ‘Wij van Wc-eend adviseren… Wc-eend,’ reageert een criticaster. ‘De nadelen van vaccineren mogen niet worden benoemd en mensen die vaccinatieschade claimen, worden als gekken weggezet,’ zegt een ander.
Lees hier het volledige coververhaal van deze week: Zo ga je de strijd aan met het antivax-virus
Tussen 2014 en 2018 daalde de vaccinatiegraad met bijna 3 procentpunt. Nog maar 90,2 procent van de tweejarigen is volledig gevaccineerd. Wel lijkt de daling voorlopig gestuit.
Waardoor die daling exact wordt veroorzaakt, is niet helemaal duidelijk, zegt Hans van Vliet (56), manager van het Rijksvaccinatieprogramma deze week in Elsevier Weekblad. Het gaat om een diffuse groep, verspreid over het land. Er is een kern van geharde tegenstanders, maar steeds meer ouders zijn ‘aarzelaars’. Gevraagd naar hun aarzeling, blijkt deze voort te komen uit onder meer argwaan tegenover de overheid en de farmaceutische industrie. Ook zijn er ouders die zich door verhalen op sociale media afvragen of vaccins wel werken en veilig zijn.
Kinderopvangorganisatie laat ongevaccineerd kind niet meer toe
Uit het onderzoek van EenVandaag blijkt daarnaast dat acht op de tien Nederlanders vinden dat crèches ongevaccineerde kinderen moeten kunnen weigeren. Wettelijk is dat nu nog niet toegestaan. De Tweede Kamer moet hier nog een besluit over nemen.
De Noord-Hollandse aanbieder van kinderopvang Berend Botje wacht het besluit niet af en laat per 1 juli geen kinderen meer toe die niet zijn ingeënt tegen de bof, mazelen en rode hond, de zogenoemde BMR-vaccinatie. Ook gaat de organisatie – op 50 locaties verantwoordelijk voor peuteropvang, buitenschoolse opvang en kinderdagverblijf – kinderen wegsturen die niet zijn gevaccineerd. De instellingen van Berend Botje vangen zo’n 3.000 kinderen op.
In de Tweede Kamer suggereerde VVD-Kamerlid Hayke Veldman om weigerachtige ouders te korten op de kinderbijslag – een regeling die in Australië is ingevoerd. Volgens de peiling is 55 procent van de Nederlanders hiervan voorstander.
In Duitsland is consult verplicht
Opvallend is een proef in Barneveld. Daar trok de gemeente in september 2018 30.000 euro uit om de vaccinatiegraad te verhogen. Alle ouders worden na de geboorte van hun kind uitgenodigd op het consultatiebureau voor een vaccinatieconsult. De opkomst is enorm hoog: tussen de 98 en 99 procent. Maar het is nog te vroeg om te zeggen of hierdoor de vaccinatiegraad omhooggaat. Ouders blijken vooral op zoek naar meer informatie.
Gedwongen inenten gaat te ver, maar stevige maatregelen zijn nodig, schrijft Elsevier Weekblad-redacteur Bram Hahn
Uit de peiling blijkt dat een verplicht vaccinatieconsult kan rekenen op steun van ruim driekwart van de Nederlanders. In Duitsland is zo’n consult al verplicht.
Het dalen van de vaccinatiegraad heeft ook buiten Nederland grote gevolgen. Zo is in de Amerikaanse staat New York mazelen uitgebroken. Het parlement van de Amerikaanse staat heeft na een verhit debat vrijdag ouders in de staat verboden zich te beroepen op hun geloofsovertuiging bij het weigeren van vaccinaties voor hun kinderen.
De ziekte leek rond de eeuwwisseling nog te zijn verdwenen, maar dit jaar zijn alweer 1.022 besmettingen gemeld. Dat is het grootste aantal sinds 1992. In New York grijpt de ziekte vooral om zich heen in wijken waar veel orthodoxe joden wonen. Donderdag moesten nog twee scholen worden gesloten omdat tientallen ongevaccineerde leerlingen waren toegelaten.
Geëmotioneerde reacties
Er bestaat veel verzet tegen de nieuwe maatregel. Tientallen volksvertegenwoordigers stemden tegen. Tegenstanders vrezen dat het beëindigen van de religieuze uitzonderingen mogelijk indruist tegen de Grondwet, die godsdienstvrijheid garandeert.
Het besluit leidde volgens lokale media tot geëmotioneerde reacties. Politicus Jeffrey Dinowitz, een van de drijvende krachten achter het voorstel, werd uitgescholden en bedreigd door tegenstanders. ‘We komen nog wel terug voor je, Jeffrey,’ schreeuwde een man op de publieke tribune volgens de New York Post.
Gouverneur Andrew Cuomo van New York beklemtoonde dat hij religieuze vrijheid belangrijk vindt, maar het beschermen van de volksgezondheid als hoofdtaak ziet.