Hulporganisatie Artsen zonder Grenzen (AzG) stuurt opnieuw een schip naar de Middellandse Zee om migranten op te pikken. Vier vragen en antwoorden.
Wat heeft AzG aangekondigd?
De hulporganisatie stuurt opnieuw een schip naar de Middellandse Zee om migranten van zee te halen. Volgens AzG zijn dit jaar tot nu toe ruim vierhonderd mensen verdronken die vanuit Libië op weg waren naar Europa. Europese regeringen doen daar te weinig tegen, vindt AzG.
Alles over de Aquarius, die Europa in asielcrisis stortte
Het stuurt daarom het schip de Ocean Viking: een bevoorradingsschip dat onder Noorse vlag vaart. Zo’n tweehonderd mensen kunnen op het vaartuig terecht. Het 69-meter lange schip uit 1986 werd voorheen gebruikt voor acties bij boorplatformen in zee.
Waar ging de rel vorig jaar over?
Het schip de Aquarius zorgde voor veel beroering. AzG beheerde dat schip samen met partnerorganisatie SOS Méditerranée.
Sinds 2016 werden met het schip tienduizenden migranten die op weg waren naar Europa uit het water gevist of van vaak niet zeewaardige boten gehaald.
Tot grote woede van Italië. ‘De Italiaanse regering, gesteund door andere Europese landen, heeft onze hulp als onwettelijk bestempeld, verdacht gemaakt en geblokkeerd door de registratie van het schip in te trekken. Daardoor kan de Aquarius niet uitvaren,’ liet AzG in december weten. Sinds september lag het schip in de haven van Marseille aan de ketting.
Waar gaan de migranten naartoe?
Waar de migranten die worden opgepikt door het nieuwe schip naartoe worden gebracht, is niet duidelijk, zegt een woordvoerder van Artsen zonder Grenzen. ‘Dat is nu ook niet onze voornaamste zorg. We willen er eerst voor zorgen dat deze mensen niet verdrinken, daarna kijken wat de dichtstbijzijnde haven is waar we ze naartoe kunnen brengen.’
Volgens de organisatie is dat in elk geval niet Libië, vanwege het aangewakkerde conflict tussen de regering in Tripoli en het Libische Nationale Leger en de slechte omstandigheden in de detentiecentra. ‘Wij zien Libië niet als een veilige haven, we gaan liever naar Italië of Malta.’
De organisatie sluit dus niet uit dat mensen naar Italië worden gebracht, ook al is de regering van dat land daar op tegen.
Lees ook dit commentaar van Jelte Wiersma terug: Salvini maakt terecht einde aan EU-veerdienst voor Afrikanen
Wat zijn nu de Italiaanse regels?
Sinds de zomer van 2018 is het voor ngo-schepen met migranten aan boord verboden om aan te meren in Italiaanse havens. Matteo Salvini, de minister van Binnenlandse Zaken, heeft besloten dat Italië geen migranten meer opneemt. Organisaties die migranten op zee helpen en naar Italiaanse havens brengen, zijn volgens hem medeplichtig aan mensensmokkel.
Hulporganisaties kunnen tot 50.000 euro boete krijgen als ze zonder toestemming in Italiaanse wateren komen en het schip kan in beslag worden genomen. Onlangs leidde dat nog tot spanningen rond het migrantenschip de Sea-Watch 3, dat formeel onder Nederlandse vlag vaart.
Carola Rackete, de Duitse kapitein van de Sea-Watch 3, werd eind juni in Italië gearresteerd en onder huisarrest geplaatst, toen ze het schip met daarop veertig migranten had afgemeerd in de haven van het eiland Lampedusa. Een rechter oordeelde later dat het afmeren rechtmatig was, omdat de kapitein levens wilde redden. Ze werd daarop direct vrijgelaten.