Een onverwachte breuk bij een van de rustigste partijen op het Binnenhof. Dinsdag maakte Tweede Kamerlid Femke Merel van Kooten bekend de Partij voor de Dieren (PvdD) te verlaten. Ze is ontevreden over de beperkte koers van de partij en wil zich breder inzetten voor het klimaat, mensen en dieren. Wat zegt haar vertrek over de groeistuipen van de Partij voor de Dieren?
De afgelopen jaren boekte de partij voornamelijk winst, maar dat weegt niet op tegen haar onvrede over de partijkoers. In een verklaring op Facebook bekritiseert Van Kooten de richting die de partij volgens haar op gaat. Als onafhankelijk Kamerlid wil ze zich ‘breder inzetten’ dan de Partij voor de Dieren nu doet.
Partij is verbolgen over besluit
Van Kooten zegt al langer te worstelen met het beleid dat de Partij voor de Dieren voert. Ze wil verder kijken dan waar de naam voor staat en merkt dat kiezers daar ook behoefte aan hebben: ‘Steeds meer mensen vinden hun weg naar de PvdD, omdat zij verder kijken dan de partijnaam lang is en zich aangetrokken voelen tot het brede gedachtegoed, het “Plan B”, achter de smalle voordeur.’
Van Kooten vindt dat de partij te weinig voor die kiezers doet: ‘Echter, tot mijn grote spijt zie ik eerder een versmalling dan een verbreding in de onderwerpen die PvdD tot haar “core business” rekent.’
De partij is verbolgen over het besluit van Van Kooten. In een persbericht schrijft de partij dat Van Kooten hen ‘schade berokkent’ en haar daarom royeert. De partij was ‘onaangenaam verrast’ door het besluit.
Groeistuipen na eerdere winsten
De keuze van Van Kooten is opvallend. De afgelopen jaren boekte de Partij voor de Dieren verschillende successen, mede dankzij de geslaagde campagne voor een ‘Plan B’. Een nieuwe ‘planeetbrede visie’ omdat er geen Planeet B is, volgens de partij.
De partij boekte met dat plan tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 drie zetels winst – meer dan een verdubbeling ten opzichte van de vorige verkiezingen.
Sindsdien boekte de partij een grote verkiezingsoverwinning bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 en werd er licht gewonnen bij de Provinciale Statenverkiezingen in maart dit jaar. Toen werden in totaal twee zetels winst geboekt, waardoor de partij een derde senator in de Eerste Kamer kreeg.
Bij de Europese verkiezingen kon voor het eerst sinds de grote overwinning in 2017geen winst worden bijgeboekt. De partij hield ternauwernood haar ene zetel vast.
Outsider gekozen als partijvoorzitter
De Partij voor de Dieren staat bekend om haar stabiliteit. Zo is Marianne Thieme al sinds de eerste Tweede Kamerverkiezingen waaraan de partij deelnam, in 2003, lijsttrekker. Maar bij het afgelopen partijcongres maakten de leden een opvallende keuze.
Bij de verkiezing van de nieuwe voorzitter van de partij werd onverwachts de 24-jarige Sebastiaan Wolswinkel gekozen. Hij won met slechts twaalf stemmen verschil van medepartijoprichter, Elze Boshart.
De keuze voor de jeugdige voorzitter was een grote verrassing. Hij was de outsider, want Boshart was voorgedragen door het partijbestuur, waarin zij al de functie van secretaris in vervulde. Wolswinkel was eerder drie jaar lang voorzitter van de jongerenafdeling Pink!, en pleitte bij de verkiezing onder meer voor meer autonomie voor de lokale afdelingen van de partij.
Met het vertrek van Van Kooten is de onvrede binnen de partij over de koers echt aan het daglicht gekomen. Dat zij als onafhankelijk Kamerlid doorgaat, betekent dat ze minder steun krijgt dan andere fracties in de Tweede Kamer. Dat is een keuze die de Tweede Kamer maakte uit onvrede over de vele afsplitsingen in de vorige zittingsperiode. Van Kooten is de eerste die nu met de versoberde regeling te maken heeft.