Minister van Onderwijs Arie Slob (CU) gaat de gemeente Westland dwingen om akkoord te gaan met de opening van een islamitische basisschool in Naaldwijk. Voor zover bekend is het de eerste keer in de geschiedenis dat een minister een gemeenteraad op deze manier passeert. Vier vragen en antwoorden.
Waar moet de school komen?
De gemeente Westland is bekend van de glastuinbouw en ligt vlak bij Den Haag. Zij heeft ruim honderdduizend inwoners, en scholenvereniging Yunus Emre vindt het daarom tijd voor een islamitische basisschool. Die moet komen in Naaldwijk. In Den Haag heeft Yunus Emre vier islamitische basisscholen, maar volgens de vereniging is het voor kinderen uit de gemeente Westland te ver om naar die Haagse scholen te reizen. De vereniging probeert al drie jaar om in Westland een school te stichten.
Dit heeft geleid tot grote onvrede bij de gemeenteraad en veel inwoners. Zij zitten niet op zo’n school te wachten. Een meerderheid in de gemeenteraad – de lokale partijen Westland Verstandig, GemeenteBelang Westland en LPF Westland – leidt het verzet. Zij hoopt dat zij de komst van de school kan voorkomen met behulp van een nieuwe wet, die volgend jaar wordt verwacht. Daarvoor moet het proces wel zo lang mogelijk worden vertraagd.
Waarom heeft Slob dit besloten?
Hij heeft geen keus. In 2016 wist de toenmalige staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Sander Dekker (VVD), de komst van de basisschool te voorkomen door vraagtekens te zetten bij de levensvatbaarheid. Er was volgens de staatssecretaris te weinig animo in Naaldwijk voor een islamitische basisschool.
Slob zat aanvankelijk op dezelfde lijn als Dekker. Een nieuw op te richten school moet aantonen dat er genoeg kinderen naartoe zullen gaan en dat minstens voor een periode van vijftien jaar. Alleen als aan deze voorwaarde is voldaan komt een school in aanmerking voor financiering door de overheid.
De Raad van State stelde in april vast dat de school wel degelijk kans van slagen heeft en er volgens de Grondwet dus mag komen. De minister kan nu eigenlijk niet anders dan de uitspraak honoreren en het plan doorduwen.
Slob kondigde aan de gemeente een week te geven om van gedachten te veranderen. Omdat dat niet is gebeurd, trad zijn besluit woensdag automatisch in werking.
De Raad van State, van welke besluiten kennen we die nog meer?
Vorige maand kwam de Raad van State nog in het nieuws door een opvallende uitspraak over stikstofuitstoot. De Raad oordeelde dat het Programma Aanpak Stikstof (PAS) niet volstaat.
In het PAS was de compensatie voor stikstofuitstoot geregeld. Die hoefde niet direct te worden ingelost. Zo werd bijvoorbeeld vooraf toestemming gegeven voor de bouw van een bedrijventerrein. De stikstofuitstoot zou dan later worden gecompenseerd door de aanleg van extra natuur of het afplaggen van heide.
Maar volgens de hoogste bestuursrechter deugt de onderbouwing van de wet niet en is deze in strijd met de Europese natuurwetgeving. Het PAS is daarom definitief van de baan.
Uit een eerste indicatie van verantwoordelijk minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Carola Schouten (ChristenUnie) blijkt dat 210 tot 310 projecten in de problemen kunnen komen door de uitspraak van de Raad. Onder meer de opening van Lelystad Airport komt in gevaar, maar ook de bouw van talloze wegen en huizen, de versterking van dijken en de aanleg van windmolens op zee. Zo gaat het alleen al in de categorie industrie, haven en bedrijventerreinen om tachtig tot honderd projecten.
Hoe nu verder?
De gemeente Westland weigert zich bij de komst van de school neer te leggen en gaat in beroep bij de Raad van State. De raad deed dat dinsdag al op voorhand, zonder het besluit van Slob woensdag af te wachten. Dinsdag kwam de gemeenteraad voor de laatste keer bijeen voor de zomervakantie.
Lees ook deze column van Syp Wynia:
