Boerkaverbod van kracht: wie gaat het handhaven?

Het boerkaverbod zorgt voor veel consternatie in Nederland. Sinds donderdag 1 augustus is het verboden om op bepaalde plaatsen een boerka of andere gezichtsbedekkende kleding te dragen. De vraag is of de wet zal worden nageleefd. Op Facebook klonk de oproep het verbod als burger te handhaven. Vier vragen en antwoorden over de nieuwe wet en de handhaving ervan.

Wat houdt het boerkaverbod in?

Het verbod op het dragen van een boerka is deel van de Wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende kleding. Vanaf nu is het verboden om in het onderwijs, de zorg, het openbaar vervoer en overheidsgebouwen je hele gezicht te bedekken. Ook het dragen van een bivakmuts, helm en masker is daarmee verboden.

In de volksmond heet de wet het boerkaverbod – naar de dragers van een boerka of nikab. Dat is de islamitische kleding die door vrouwen wordt gedragen om hun volledige gezicht en lichaam te bedekken. Bij een nikab blijven de ogen wel zichtbaar door een kleine spleet tussen de lagen kleding, bij de boerka zit er zelfs een gaasje voor de ogen en zijn die nauwelijks zichtbaar.

Wie gaat het handhaven?

Het boerkaverbod geldt alleen op specifieke plekken. In bijvoorbeeld de tram, bij de huisarts of op school moet de boerka af. Daar is het volgens de regering van groot belang om mensen te kunnen herkennen. Op straat en thuis mag de boerka nog wel worden gedragen.

Wie zich niet aan de wet houdt, kan erop worden aangesproken door de politie, of door de instantie waar de overtreding gebeurt. Bijvoorbeeld door de ambtenaren in het gemeentehuis.

Te betwijfelen valt of de wet strikt zal worden nageleefd. Zo gaf Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam, vorig jaar aan dat ze het boerkaverbod niet bij de stad vindt passen en dat handhaving ervan geen prioriteit heeft in Amsterdam.

Ook andere instanties rekenen naleving van het verbod niet tot hun taken. Zo gaf de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra in het Algemeen Dagblad aan dat handhaving een taak is van de politie.

In de moslimgemeenschap wordt het verbod gehekeld. Zo riepen radicale moslims islamitische vrouwen op de wet te negeren.

Gaan burgers het zelf handhaven?

De aarzeling van instanties om het verbod te handhaven leidde op sociale media tot de oproep om dat als burger zelf te doen. In de Facebookgroep Eigen Land Eerst werd geschreven: ‘Allemaal op jacht!!’ en de hashtag ‘maakergebruikvan’ gebruikt.

Op de eigen website schrijft de politie dat burgers de wet mogen handhaven middels het zogenoemde ‘burgerarrest’.

Een burger mag een andere burger arresteren als de laatste op heterdaad wordt betrapt. Ook bij het boerkaverbod is dat toegestaan, schrijft de politie. Al waarschuwt de politie op de website burgers wel om voorzichtig te zijn. De wet is ingewikkeld:

‘Hoewel betrokkene op het eerste oog in overtreding kan zijn, dient er ook altijd door de overheidsinstantie of vervoerder gewezen te worden op het verbod en de keus te worden voorgelegd de kleding af te doen of zich te verwijderen.’

Voor het uitschrijven van een boete moet dus eerst zijn vastgesteld dat de drager van een boerka een waarschuwing heeft gehad. De boete is maximaal 415 euro.

Hoe is het boerkaverbod een wet geworden?

Al in 2005 werd in de Tweede Kamer voor het eerst een voorstel voor een boerkaverbod ingediend. Geert Wilders kwam met een motie. De PVV-leider moest dertien jaar wachten voor hij – grotendeels – zijn zin kreeg. Het kabinet-Rutte II van VVD en PvdA maakte zich sterk voor een beperkt verbod. Het wetsvoorstel werd in 2016 door de Tweede Kamer aangenomen. Vorig jaar ging ook de Eerste Kamer met een ruime meerderheid akkoord.

Op Twitter liet Geert Wilders weten het boerkaverbod uit te breiden naar een algeheel verbod op het dragen van hoofddoeken op straat.

Nu het burkaverbod is ingevoerd kunnen we ons gaan inzetten voor de volgende stap: een hoofddoekverbod in NL.

Today the burka ban became law. Now we can start working on the next step: a headscarf ban in The Netherlands.https://t.co/Ktdt9HIzlI#burkaverbod #hoofddoekverbod

— Geert Wilders (@geertwilderspvv) August 1, 2019