De invasie van Turkije in Syrië noopte het kabinet vrijdag tot actie, maar actie ondernemen is nog niet zo eenvoudig, bleek na afloop van de ministerraad. Een concreet besluit kwam er wel. Nederland schort de wapenexport naar Turkije op en roept andere EU-landen op hetzelfde te doen.
Het kabinet besloot ook dat minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok (VVD) maandag niet met het koningspaar op staatsbezoek gaat naar India. Blok moet voorrang geven aan een vergadering maandag en dinsdag met Europese collega’s in Luxemburg, zei vice-premier Hugo de Jonge (CDA), die premier Mark Rutte (VVD) verving. Rutte is op handelsmissie.
‘Het komt goed,’ zei De Jonge over het staatsbezoek. ‘Wat het zwaarste weegt, moet het zwaarste wegen.’
Wat gebeurde er deze week?
Het protocol schrijft voor dat de minister van Buitenlandse Zaken het staatshoofd vergezelt bij een staatsbezoek. Maar vervanging is ook mogelijk, in dit geval door minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Sigrid Kaag (D66) die toch al zou meegaan. Blok sluit later in de week aan.
De humanitaire gevolgen van de Turkse inval baren het kabinet zorgen. Er verandert niets aan het standpunt dat IS-vrouwen en kinderen niet zullen worden teruggehaald. Op korte termijn zijn er volgens De Jonge geen vluchtelingenstromen richting noorden. Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Ankie Broekers-Knol (VVD) had de ministerraad bijgewoond, maar daarvan geen melding gedaan.
Ministerraad wil escalatie voorkomen
‘We kunnen niets meer doen dan ons voorbereiden op mogelijk toekomstige situaties. Internationale bewegingen kunnen effect hebben op de veiligheid van Nederland. We zullen ons internationaal inzetten om escalatie te voorkomen,’ zei De Jonge, die niet wilde speculeren over sancties tegen Turkije.
Over het dreigement van de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan om miljoenen migranten naar Europa te sturen als de EU zijn kritiek op de Turkse inval niet intrekt herhaalde De Jonge wat Blok al eerder had gezegd: ‘Dit type chantage is ongepast.’
‘We houden Turkije aan de gemaakte afspraken,’ verwees de vice-premier naar de overeenkomst tussen Turkije en de EU uit 2016 waarin werd afgesproken dat Turkije migranten niet naar verder zou laten reizen.
Friesland besluit tot eigen stikstofbeleid
In eigen land baren de boerenacties tegen het stikstofbesluit van het kabinet vorige week zorgen. Gedeputeerde Staten van Friesland besloten de uitvoering van de Haagse plannen op te schorten. Dit betekent ook dat daar voorlopig geen bouwvergunningen worden afgegeven.
Het bericht had De Jonge pas na de ministerraad bereikt. ‘Er is licht gekomen tussen de kabinetsbrief van vorige week en de uitwerking in de provincie,’ reageerde hij. De vice-premier zei te hopen dat de provincie er alles aan doet om snel weer vergunningen te kunnen afgeven.