Trots en herinneringen: een avond in het mooiste dorp

Van links af: burgemeester Ard van der Tuuk, EW’s adjunct-hoofdredacteur René van Rijckevorsel en Niehovenaren Martin Clobus en Ruud Hendriks. Foto: Kees van der Veen

De inwoners wisten al lang hoe bijzonder hun dorp is, maar nu Elsevier Weekblad het Groningse Niehove (269 zielen) koos tot mooiste van Nederland, mag dat gevierd. Een avond vol trots, herinneringen – en een klein beetje vrees voor ‘Giethoornse toestanden’.

De kelen soepel van de champagne heffen de aanwezigen de dorpshymne aan:

Al is ons dorpje stil en klein, toch willen wij hier gaarne zijn. In Nijhoof streden wij allen samen, voor ’t kleine dorps bestaan.

Het is niet het soort uitbundigheid dat ontaardt in polonaises en tumult, maar gezellig is het zeker in de bovenzaal van de Eisseshof in Niehove. Het is vrijdagavond in het mooiste dorp van Nederland, de vlaggen hangen uit en iedereen is er. De koorleden, de klaverjassers en de sigarenrokers. De nieuwkomers, de oudgedienden. De elf kinderen die Niehove rijk is, de enkeling die kwijt wil dat het vroeger misschien nóg wel leuker was in het dorp. Het regent al de hele dag, maar zelfs de plassen op straat zijn schilderachtig in Niehove.

Lees hier waarom Elsevier Weekblad Niehove uitriep tot mooiste dorp van Nederland

Wel verrast, niet verbaasd waren de inwoners toen Elsevier Weekblad zich enige tijd geleden meldde met de mededeling dat het Groningse Niehove winnaar was geworden van de landelijke dorpenverkiezing. Ook onvoorziene prijzen moet je vieren, dus werd in al­ler­ijl een feestavond in elkaar gedraaid. Over het programma werd flink vergaderd, vooral rond de keukentafel van ‘digitale dorpsomroeper’ Lex van Wijngaarden. Belangrijk was dat ieder zijn rol kreeg, want zo hoort dat in een dorp.

Voor je het weet, staan de bussen kop en staart op de Rikkerdaweg

De prijs is een lekkere binnenkomer voor Ard van der Tuuk (50), twee dagen eerder geïnstalleerd als burgemeester van de gemeente Westerkwartier. ‘Nauwelijks 48 uur in functie en nu al Nederlands kampioen,’ zegt de ­PvdA’er.

Hartstikke leuk, al die aandacht voor het dorp, maar als Van der Tuuk goed luistert, zal hij misschien ook wel wat zorgen horen – voorzichtig geuit maar welgemeend. Wie garandeert, zo vragen sommige bewoners zich af, dat het dorpje na de uitverkiezing ‘stil en klein’ blijft? Voor je het weet, staan de bussen kop aan staart op de Rikkerdaweg. En het parkeerbeleid, kan de gemeente daar niet meteen wat aan doen?

‘Wees niet bang,’ zegt de burgemeester, ‘we gaan in gesprek.’ Van zijn woorden gaat een geruststellende werking uit. Een stroom aan Chinezen zal er heus niet komen. Giethoornse toestanden in Niehove? Welnee, er past nauwelijks een kano door het diepje.

Niehove is gezonde mix van geboren Nijhoofsters en nieuwkomers. Foto: Kees van der Veen

Feike van Kammen: redder van het dorp

De beroemdste Niehovenaar slaat de feestelijkheden geamuseerd gade. Zijn naam is Feike van Kammen, redder van het dorp. Met een bitterbal in de hand zit hij op de plek waar hij in 1937 ter wereld kwam: zijn ouders waren uitbaters van de Eisseshof. Het café was de huiskamer, van het gezin en van het dorp. Moeder Van Kammen deed de strijkwas zo ongeveer aan de toog.

Toen in de jaren zestig boerenbedrijven mechaniseerden en landarbeiders overbodig werden, liepen de Groningse dorpen leeg. Van Kammen kon het niet aanzien. Huizen waarvan de bewoners noodgedwongen vertrokken en waarvoor onttakeling dreigde, werden door hem en zijn vader opgekocht en in authentieke stijl herbouwd. ‘De ring rond de kerk móest intact blijven,’ zegt hij. Zo’n huis kostte hem 1.000 gulden, zoiets. ‘En dan gaf ik het bijvoorbeeld door aan een kunstenaar die een atelier zocht, in ruil voor twee schilderijen.’

Onthulling van een erebord bij de toegangsweg naar het dorp. Foto: Kees van der Veen

Kom nog eens terug

Bekijk hier de fotoreportage: Twaalf provincies, twaalf prachtige dorpen

In Niehove woonde Van Kammen toen al lang niet meer. Hij leidde een druk bestaan in Amsterdam en nam nu en dan Hollandse vrienden mee naar het noorden. ‘Zo bleef ik het dorp zien met de ogen van een buitenstaander, en vergat dus nooit hoe mooi het hier is.’ Er waren periodes dat de gedachte aan het bijzondere dorp van zijn jeugd hem op de been hield tijdens beslommeringen in de hoofdstad.

Van Kammen laat zich alle gelukwensen en begroetingen welgevallen. De 82-jarige die het dorp behoedde voor verval, stapt straks in Zuidhorn op de trein. Hij slaapt vannacht gewoon in zijn huis nabij het Leidseplein.

Inmiddels is de schemer gevallen over de straat rondom de kerk. Net de A10 eigenlijk, merkt een van de aanwezige EW-redacteuren op, verwijzend naar de Amsterdamse ringweg waaraan de redactie van het weekblad is gevestigd. Voor de deur van de Eisseshof staan wat dorpelingen na te praten. Kom nog eens terug, klinkt het hartelijk. In februari bijvoorbeeld, wanneer de traditionele sigarenrookwedstrijden op het programma staan.

Lisalotte Veen van de Eisseshof en ‘redder van het dorp’ Feike van Kammen. Foto: Kees van der Veen