Rutte zwaar in het defensief door ‘rotmaatregelen’

Het kabinet presenteerde het stikstofplan als ‘doorbraak’, maar VVD-premier Mark Rutte, die de ‘rotmaatregelen’ erkent, zat niet eerder zo zwaar in de verdediging.

De VVD-premier ontkende met kracht dat hij – na een gerechtelijke uitspraak in mei – te lang maatregelen voor zich uit heeft geschoven: ‘Ik heb het er níet op aan laten komen. Ik heb géén gaten laten vallen. Dit is een crisis van ongekende omvang.’

Rutte ‘baalt ongelooflijk’ van ‘rotmaatregel’ lagere maximumsnelheid

‘Ik baal hier ongelooflijk van. Het is een rotmaatregel,’ zei Rutte over het verlagen van de maximumsnelheid. Die gaat overdag op alle wegen van 130 naar 100 kilometer per uur. Maar omdat bouwbedrijven dreigen om te vallen, is de maatregel onvermijdelijk: ‘Nederland mag niet op slot. Het gaat om boeren, om bouwbedrijven, om banen. Als die mensen straks met Kerst werkloos thuis zitten, omdat ik zonodig 130 wil blijven rijden, kan ik mezelf niet meer in de spiegel aankijken. Geen enkele VVD’er kan zich dan nog in de spiegel aankijken.’

Ook de bewindslieden Carola Schouten van Landbouw, Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur, en Stientje van Veldhoven van Wonen, schetsten een rampscenario als maatregelen zouden uitblijven. ‘De stikstofcrisis heeft ons geleerd dat we niet meer op de pof kunnen leven,’ zei Schouten (ChristenUnie). ‘We kunnen het ons niet veroorloven dat bruggen en tunnels instorten. Het onderhoudswerk aan dijken moet weer op gang komen. Dat is een kwestie van veiligheid,’ sprak Van Nieuwenhuizen (VVD). ‘Als de huizenbouw stilvalt, blijven de politieagenten, verpleegsters en docenten tevergeefs hopen op een eigen woning,’ voegde Van Veldhoven (D66) toe.

Stikstof zwaarste crisis volgens Rutte, zwaarder dan vluchtelingencrisis

Het kabinet informeert de Kamer woensdag over een pakket spoedmaatregelen. ‘Een Noodwet,’ zei Rutte. ‘Dit is de zwaarste en meest complexe crisis waarmee ik ooit te maken had. Ingewikkelder dan de vluchtelingencrisis van 2015.’ Vicepremier Schouten had het over een ‘spoedspoor’. Van Nieuwenhuizen zei dat de snelheidsverlaging ‘op zeer korte termijn’ van kracht wordt. Van Veldhoven wil zo veel vaart zetten achter haar maatregelen dat de geplande 75.000 woningen dit jaar toch nog kunnen worden opgeleverd.

Het pakket voorziet grofweg in vier maatregelen. De maximumsnelheid gaat overdag op alle snelwegen van 130 naar 100 kilometer per uur. Het werk aan dijken, bruggen en sluizen moet worden hervat in het belang van de veiligheid. Het kabinet komt met een wettelijke regeling om de natuur die hierdoor verloren zou gaan elders te compenseren. De derde maatregel betreft de veehouderij: het eiwitgehalte in het veevoer moet omlaag, waardoor de koeienmest minder ammoniak zal bevatten. Ten slotte trekt het kabinet 120 miljoen extra uit – boven op het bedrag van 60 miljoen dat al beschikbaar was – om boeren uit te kopen.

Met onmiddellijke ingang worden de baggerdepots van Rijkswaterstaat opengesteld voor vervuild slib. Hierdoor kan het uitdiepen van vaarwegen weer op gang komen. Veel bedrijven lagen stil, doordat zij baggerspecie nergens meer naartoe konden brengen na een uitspraak van de Raad van State. Die eist een verklaring dat baggerspecie niet verontreinigd is met chemicaliën. Anders mag het spul nergens naartoe. Door het slib bij Rijkswaterstaat te deponeren, denkt het kabinet een manier te hebben gevonden om de waterbouw weer op gang te helpen zónder het met metalen en chemicaliën vervuilde zand door het hele land te verspreiden.

Kabinet denkt onrust onder boeren en bouwers te hebben weggenomen

Het kabinet denkt dat de onrust onder boeren en bouwbedrijven is weggenomen. Schouten verzekerde: ‘Als je door wilt boeren, dan kun je dat. Weliswaar op een andere manier, maar de overheid gaat je helpen. Als je het veevoer aanpast, kan je bedrijf ook efficiënter draaien.’

Van Nieuwenhuizen zei nog met nadere maatregelen te komen om te voorkomen dat automobilisten de snelheidslimiet aan hun laars lappen.