Hoe zit het toch met het verdwenen document over de bombardementen in Irak? Premier Mark Rutte (VVD) weigerde na de ministerraad elk inhoudelijk commentaar en wacht nader onderzoek af.
Elsevier Weekblad onthulde deze week dat het definitieve rapport van het Amerikaanse militaire hoofdkwartier Centcom over de ‘nevenschade’ bij een bombardement op 3 juni 2015 in Irak spoorloos is.
Vorige week overleefde minister van Defensie Ank Bijleveld (CDA) een motie van wantrouwen die werd ingediend in het Kamerdebat dat in crisissfeer verliep. In het debat werd uitgegaan van een ‘voorlopig rapport’ dat Centcom op 15 juni 2015 uitbracht. Daarin zou staan dat er zeventig doden waren gevallen, onder wie IS-strijders en onschuldige burgers. In zijn persconferentie vorige week was Rutte ook al zwijgzaam.
Intussen is het wachten op het beloofde definitieve feitenrelaas.
Lees wat Eric Vrijsen schreef over het verdwenen document
Het uitblijven ervan zorgt voor een crisissfeer op het Binnenhof. Dat komt mede door de boosheid in de VVD over de wijze waarop CDA-minister Bijleveld voorgangster op Defensie Jeanine Hennis van de VVD met naam en toenaam aanwees als schuldige van verkeerde informatie aan de Tweede Kamer. Ze had immers verteld dat er geen burgerdoden waren gevallen. Het feitenrelaas moet ophelderen hoe de kwestie in zijn werk is gegaan.
Aha, de cliffhanger
Gevraagd of hij het document al had gevonden, zei Rutte: ‘Aha, de cliffhanger. We zijn bezig alles in kaart te brengen en zodra dat rond is volgt er een brief aan de Kamer.’
Wanneer dat dan wel zou zijn? ‘Zo snel mogelijk’ volgens de premier.
En zo ging het nog een tijdje toen BNR Nieuwsradio en Elsevier Weekblad de premier bevroegen.
Hij wilde niet beloven dat het document er volgende week is zodat de Kamer er dan over kan debatteren. ‘Wij werken zo hard mogelijk door. We kijken hoe ver we komen.’
Er is een zoekoperatie
Rutte zei niet te weten of de zoekoperatie die bij Defensie gaande is, de grootste ooit is op een ministerie. ‘Dat is mij niet bekend. Er is een zoekoperatie, maar hoe groot die is, weet ik niet, in verhouding met eerder.’
Hoeveel ambtenaren erbij zijn betrokken? Rutte: ‘Geen idee.’ En op de vraag wat hij vindt van de paniek die zou zijn uitgebroken op de ministeries, zei hij dat dit niet zijn waarneming is.
De vraag of er ministers in gevaar zijn, weerde hij af door te zeggen dat er volgende week een brief komt. ‘En verder zeg ik er niks over.’
We brengen alles in kaart
Hoe het mogelijk is dat in dit digitale tijdperk een document kwijtraakt? Rutte: ‘U refereert aan specifieke berichten in uw eigen blad. En ik kan er verder niet op ingaan, we brengen alles in kaart en als dat gereed is, dan zullen wij volledig openheid van zaken geven.’
Ten onrechte beschuldigd van fraude
Rutte liet de kabinetsreactie op de falende Belastingdienst met kinderopvangtoeslagen over aan de verantwoordelijk staatssecretaris van Financiën Menno Snel (D66). Die mocht na de ministerraad vertellen dat het kabinet de gedupeerde ouders die lang ten onrechte van fraude werden beschuldigd, gaat compenseren.
Waarom bleef Rutte op zijn telefoon kijken?
Dat Rutte bij het recente stikstofdebat op zijn telefoon was blijven kijken toen Partij voor de Dieren-Kamerlid Esther Ouwehand aan het woord was, had volgens Rutte een serieuze achtergrond.
Vertellen welke, wilde hij desgevraagd door het AD niet, omdat het om iets vertrouwelijks was gegaan.
‘Ik zal pogen nog veel minder op die telefoon te kijken, want ik snap de irritatie wel. En ik had ten minste op dat moment eventjes de woordvoerder van de PvdD kunnen aankijken, Esther Ouwehand. Dus dat was niet zo handig. Je zit daar negen uur,’ zei Rutte. ‘Het is onvermijdelijk in mijn werk dat sommige dingen gewoon doorlopen tijdens een debat van zeven uur.’