De steekpartij van vrijdag 19 juni in Leeuwarden is mogelijk een terreuraanslag, georkestreerd door het Iraanse regime. Bij het incident raakte de 64-jarige Sadegh Zarza zwaargewond. Zarza was een politiek activist in het land en vluchtte in de jaren tachtig naar Nederland. Vier vragen en antwoorden over de steekpartij.
Wat is er gebeurd in Leeuwarden?
Vrijdagochtend zat Sadegh Zarza in zijn auto bij het treinstation van Leeuwarden. Volgens zijn broer had hij daar afgesproken met de zoon van een oud-klasgenoot uit Iran. Dat schrijft de Leeuwarder Courant. Bij het station stond de vermeende dader volgens ooggetuigen met een bloemetje op Zarza te wachten. Terwijl Zarza nog in de auto zat, begon de dader op hem in te steken. Zarza werd geraakt in het hoofd, hals en borst.
Lees ook: Tijd voor opheldering over vermoorde Iraanse dissidenten in EuropaVolgens Zarza’s broer had hij geen argwaan dat hij mogelijk zou worden aangevallen. De man zou vaker Iraniërs verwelkomen in Nederland.
Sybrand Buma, burgemeester van Leeuwarden noemde het ‘een afschuwelijk incident’.
Wie is Zarza?
Sadegh Zarza vluchtte in de jaren tachtig naar Nederland. Zarza is een Koerdische Iraniër. Die groep vormt zo’n 10 procent van de bevolking in Iran. Na de Iraanse revolutie die ayatollah Komeini aan de macht bracht, ontstond er een rebellie in het noordwesten van Iran waar de meeste Koerden wonen.
Zarza vocht tien jaar lang tegen Komeini in het Koerdisch-Iraanse leger, waar hij commandant werd. Tegen de Leeuwarder Courant zei Zarza in 2009 dat de Iraanse inlichtingendienst achter hem aanzat: ‘De Iraanse geheime dienst kwam zelfs tot aan het vluchtelingencentrum in Leeuwarden om me op te pakken. Het is dat het op tijd werd ingezien, anders was ik er nu waarschijnlijk niet meer geweest.’
Zarza is nog altijd lid van de Democratische Partij van Iraans Koerdistan.
Wie zit achter de steekpartij?
Na het steekincident kon de politie een verdachte gemakkelijk oppakken. Hij gaf zich over zonder verzet. Volgens de politie gaat het om een 38-jarige Rotterdammer met de Iraanse nationaliteit. Tegen RTL Nieuws zei een politiewoordvoerder dat het ‘nog prematuur’ is om over een motief te spreken.
Zarza’s familie vermoedt een politiek motief, zo zegt zij tegen het AD. Volgens zijn broer stond Zarza op een dodenlijst van het Iraanse regime. De Koerdische gemeenschap in Nederland wil dat de politie zo snel mogelijk naar buiten komt met de details van het steekincident.
Hoe aannemelijk is de Iraanse betrokkenheid?
In Nederland zijn de afgelopen jaren al politieke tegenstanders van de ayatollahs het slachtoffer geworden van liquidaties. Zo schoten twee schutters in 2015 een lid van de Iraanse Moedjahedien Reza Kolahi dood voor zijn huis in Almere. En eind 2017 werd de Nederlands-Iraanse activist Ahmad Mola Nissi in Den Haag doodgeschoten. Hij was lid van de ASMLA, door Teheran gekwalificeerd als een terroristische organisatie.
Lees ook: Khamenei’s ‘dag van Allah’: een miraculeuze mislukkingBegin vorig jaar meldde de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) dat Iran waarschijnlijk betrokken was bij de liquidaties. De dienst had daar ‘sterke aanwijzingen’ voor. Kajsa Ollongren, D66-minister van Binnenlandse Zaken, zette na die bevindingen van de AIVD twee medewerkers van de Iraanse ambassade het land uit.
Iran zou door heel Europa dissidenten opjagen en uitschakelen. In 2018 ontdekte Denemarken een plan voor een aanslag op een Iraanse vluchteling. Ook Frankrijk verijdelde een plan om Iraanse activisten in Parijs te bombarderen.