D66 en het ministerie van Buitenlandse Zaken bemoeiden zich met de inhoud van een documentaire over minister en D66-leider Sigrid Kaag. De VPRO voerde vervolgens een aantal van die voorgestelde wijzingen door. Is het wenselijk dat de publieke omroep zich zo laat sturen door de politiek?
Openbaar gemaakte documenten van het ministerie van Buitenlandse Zaken geven een onthullend inkijkje in de productie van de documentaire Sigrid Kaag: van Beiroet tot Binnenhof. Via een lezer van webblog GeenStijl werden de documenten openbaar gemaakt.
Update 14:00
In een reactie op de documenten zegt Kaag dat er niet op haar verzoek is ingegrepen. Ook liet ze weten een bedrag aan Veilig Verkeer Nederland te hebben gedoneerd, omdat zij meermaals haar gordel niet droeg.
Reactie D66-leider Sigrid Kaag: pic.twitter.com/i0tY78p9jp
— Alexander Bakker (@alexanderbakker) June 30, 2021
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
VPRO adviseerde Kaag te liegen
De VPRO zond de documentaire op 3 januari uit, tweeënhalve maand voor de Tweede Kamerverkiezingen. De productie van de documentaire begon in 2018, toen Kaag nog geen partijleider was van D66. Het moest een onafhankelijke documentaire zijn die het verhaal van Kaag vertelt. Uit de openbaar gemaakte documenten ontstaat een ander beeld: D66 had grote invloed op het eindresultaat en de VPRO adviseerde de minister expliciet hoe met de uitzending om te gaan.
Lees ook deze tv-blog van Gerry van der List: De verfrissend elitaire verschijning van Sigrid Kaag
Zo raadde de omroep Kaag aan om te verzwijgen dat ze de film al had gezien voor de uitzending op televisie. Ook legde het ministerie van Buitenlandse Zaken en vooral D66 bij monde van campagneleider en Tweede Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma na die voorvertoning een stevige eisenlijst op tafel.
D66 wil meer inhoud van Kaag in de documentaire
Zo vond D66 het onwenselijk dat Kaag ten minste drie keer in beeld geen autogordel draagt. De boete daarvoor in Nederland bedraagt 150 euro. Gevreesd wordt voor ‘autogordelgate’. Ook was het onwenselijk dat Kaag een Tweede Kamerlid bekritiseerde en er champagneglazen werden ingeschonken bij een bezoek van Kaag aan het straatarme land Niger.
D66 maakt ook een ‘wezenlijker’ punt: ze vinden dat de film te weinig het verhaal van Kaag vertelt als politica die tegen polarisatie strijdt en een stem tegen de politiek van Geert Wilders is.
De makers nemen niet alle adviezen over, soms omdat het simpelweg onmogelijk is: autogordels in beeld zetten lukt niet meer. Twee bedrijven zijn daarnaar gevraagd, maar zelfs met dertig dagen werk zou dat er niet mooi uitzien.
Het spreekt voor zich dat het ministerie van Buitenlandse Zaken en D66 willen dat Kaag goed in beeld komt. De partij haalt opgelucht adem als het vrijwel niemand opvalt dat Kaag liever geen gordel in de auto draagt.
VPRO staat voor onafhankelijkheid, minister Slob mogelijk in de problemen
De handelswijze van de VPRO is opmerkelijk. Zelfs het moment van uitzenden wordt zo gunstig mogelijk uitgezocht voor Kaag en D66: later dan 3 januari wil de publieke omroep geen documentaire uitzenden over een politicus die aan de verkiezingen in maart meedoet. In een verklaring schrijft de omroep: ‘Journalisten werkzaam voor de VPRO zijn onafhankelijk en werken kritisch en met open vizier. Dit is ook de werkwijze geweest van de maker van de documentaire over Sigrid Kaag.’
Aan het Binnenhof krijgt het verhaal mogelijk nog een vervolg. In antwoord op Kamervragen van PVV-Tweede Kamerlid Martin Bosma heeft verantwoordelijk minister Arie Slob de Kamer verkeerd ingelicht. ‘D66 heeft geen betrokkenheid bij of invloed gehad op de documentaire,’ zei Slob. De minister vraagt de VPRO nu om opheldering. PVV’er Bosma wil een Kamerdebat over de kwestie.