Radicale omslag coronabeleid: toegangsbewijs voor horeca en theater, geen afstandsregel

Zoals gebruikelijk voorafgaand aan een persconferentie over de coronamaatregelen zijn de belangrijkste besluiten gelekt. Het demissionaire kabinet gaat volgens de berichten dinsdag 14 september aankondigen dat de anderhalvemeterregel verdwijnt, maar de coronapas wordt ingevoerd. Voor bezoek aan theater, horeca en evenement moet iedereen getest, gevaccineerd of genezen zijn.

De regel om tussen personen anderhalvemeter afstand te bewaren, was de belangrijkste bouwsteen van het coronabeleid. Sinds maart 2020 gold de regel voor iedere volwassen Nederlander. Na anderhalf jaar zal de regel op 25 september worden afgeschaft. Volgens persbureau ANP gaat het kabinet wel adviseren om elkaar de ruimte te geven. In het openbaar vervoer blijft een mondkapje verplicht, net als het dringende advies voor werkenden om thuis te werken.

25 september gaan nieuwe regels voor toegangsbewijs in

Voor de cultuursector en de nachthoreca is bij de persconferentie op dinsdagavond 14 september waarschijnlijk weinig goed nieuws. De nachthoreca blijft voorlopig gesloten tussen middernacht en zes uur ’s ochtends. Grootschalige evenementen zouden mogelijk onder strenge voorwaarden weer worden toegestaan.

Vanaf 25 september is voor iedereen van 13 jaar en ouder een coronatoegangsbewijs verplicht bij een bezoek aan bijvoorbeeld een café, een concertzaal of theater. Momenteel zijn de coronabewijzen ook al in gebruik voor evenementen zoals sportwedstrijden.

Kabinet komt met vaccinatiedwang terug op eerdere woorden

De grootschalige invoering van het coronatoegangsbewijs is een radicale beleidsomslag van het demissionaire kabinet. Het invoeren van coronatoegangsbewijzen werd in meerdere Europese landen gedaan om de vaccinatiegraad op te krikken. In Nederland is 77,1 procent van de volwassenen volledig gevaccineerd. Toch zou het kabinet dat te laag vinden en wil het daarom de toegangsbewijzen invoeren om de vaccinatiegraad op te krikken.

De omslag in het denken blijkt uit eerdere uitspraken van bewindslieden. Op 13 augustus 2021 zei demissionair premier Mark Rutte (VVD) nog bij een persconferentie: ‘Vanuit de overheid hebben wij niet het voornemen om een vaccinatieplicht of een indirecte vaccinatiedwang op te leggen. Ik denk ook dat de reden dat we zo hoog uitkomen in die vaccinatiegraad, is omdat we wel in die zin preken dat we zeggen “het is verstandig”, maar het niet dwingend opleggen. Volgens mij past dat ook bij Nederland.’

Eind juli sprak demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge (CDA) soortgelijke woorden: ‘Ik geloof heel erg dat de Nederlandse keuze om te zeggen: vaccineren is echt je eigen keuze. Als je een verstandige keuze wilt maken, moet je het doen. Maar het blijft echt je eigen keuze. Daar geloof ik heel erg in, omdat ik zie dat dat nou juist aanleiding is voor die hele hoge vaccinatiegraad.’

Felle kritiek van politici en horeca

Tal van politici vinden dat het vaker nodig hebben van een coronatoegangsbewijs wel een indirecte vaccinatieplicht is. DENK-Kamerlid Farid Azarkan wijst op Twitter op zijn Kamermotie die in oktober vorig jaar werd aangenomen. Daarin riep een meerderheid van de Tweede Kamer het kabinet op om de toegang tot publieke ruimtes te behouden voor iedereen, ongeacht vaccinatiestatus.

Forum voor Democratie spreekt van een ‘medische apartheid’, terwijl PVV-leider Geert Wilders op Twitter schrijft: ‘Optiefen met die #toegangsbewijzen Hugo de Jonge’.

Ook Partij voor de Dieren-fractievoorzitter Esther Ouwehand spreekt zich op het sociale medium uit tegen de coronatoegangsbewijzen. Volgens BoerBurgerBeweging-Tweede Kamerlid Caroline van der Plas heeft het kabinet ‘lak aan het democratisch proces’ door de maatregelen eerst te lekken in de media.

Vanuit de horeca is ook kritiek op het plan. Belangenvereniging Koninklijke Horeca Nederland vindt dat de horeca dubbel wordt gepakt door de horeca dicht te houden na middernacht en een extra toegangseis te vragen aan bezoekers door het coronatoegangsbewijs. Een online petitie tegen de aanstaande regels is dinsdagochtend 14 september ruim 200.000 keer ondertekend.