De elektrische step duikt steeds vaker op in het straatbeeld. Studenten, scholieren en ook forenzen maken er graag gebruik van. Maar met het risico op een boete, want legaal de weg op met alle elektrische steps kan nog niet in Nederland. Waarom eigenlijk, en wordt de step ook legaal in Nederland?
1. Waarom zijn elektrische steps nog niet toegestaan?
Tot op heden is het gebruik van e-steps op de openbare weg verboden. Elk voertuig op de weg moet aan Europees vastgestelde voertuigeisen voldoen. Voor elektrische steps zijn er nog geen Europese regels, dus voeren veel landen een eigen beleid.
In Nederland mag een voertuig pas de openbare weg op als deze is goedgekeurd door de RDW (Rijksdienst voor het Wegverkeer). De e-step valt niet onder de normale bromfietsen, omdat hij onder meer geen zadel, spiegel en rem- en dimlichten heeft. En de step de weg op krijgen als bijzondere bromfiets is ook erg lastig door de strenge regels vanuit het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Sinds het ongeluk met de Stint in september 2018, waarbij vier kinderen omkwamen, zijn de regels voor bijzondere voertuigen in Nederland strenger geworden. De Stint was toegelaten als bijzondere bromfiets, maar achteraf bleek dat het voertuig toch niet veilig genoeg was.
Op eigen terrein mag er wel met een elektrische step worden gereden. Ook de verkoop is toegestaan, al moet er wel bij worden vermeld dat ze niet toegestaan zijn op de openbare weg. Die boodschap lijkt bij velen niet aan te komen. Volgens onderzoek van beslist.nl (zie de infographic onder aan deze pagina) worden vooral in de grote steden veel boetes uitgedeeld. Een ritje met een step die niet is goedgekeurd, kost 380 euro. Ook wordt de step in beslag genomen.
2. Welke steps zijn wel toegestaan?
Er rijden ook gelegaliseerde elektrische steps in Nederland rond. Een fabrikant moet de weg langs de RDW en het ministerie weten te vinden om een step geregistreerd te krijgen als bijzondere bromfiets. Fabrikanten kunnen een aanvraag doen om hun model elektrische step te laten keuren en toestemming te krijgen om de bijzondere bromfiets legaal op de weg te krijgen.
Hierdoor rijden voertuigen als de Segway en de Trikke legaal rond in Nederland. Ook andere stepjes met bijvoorbeeld zittingen of dikkere banden zijn goedgekeurd. Er zijn zeventien voertuigen toegestaan onder de noemer bijzondere bromfiets.
3. Hoe veilig is de e-step en wat is de toekomst van de elektrische step in Nederland?
Amerikaans onderzoek van Centers for Disease Control and Prevention en de ministeries van Volksgezondheid en Transport van de staat Texas laten zien dat er ongeveer 20 gewonden op de 100.000 ritjes met elektrische steps zijn. Ongelukken leiden vaak tot hoofdletsel en de eerste rit is het gevaarlijkst. 33 procent van de geregistreerde ongevallen gebeurde tijdens een eerste rit.
Abonnee worden?Dagelijks op de hoogte blijven van de laatste actualiteiten, achtergronden en commentaren van onze redactie? Bekijk ons aanbod en krijg onbeperkt toegang tot alle digitale artikelen en edities van EW.
Meerdere steden in Nederland hebben laten weten klaar te zijn voor de komst van de elektrische step. Zo wil de gemeente Breda een pilot met het Amerikaanse bedrijf Bird, maar goedkeuring van de RDW ontbreekt nog. Ook de verhuurbedrijven SwheelS en Dott hebben geprobeerd om op de Nederlandse markt te komen, maar de wetgeving houdt hen nog tegen.
Het lijkt erop dat in 2023 pas de weg kan worden vrijgemaakt voor de elektrische step. Het voordeel is dat de RDW en het ministerie kunnen afkijken bij de andere landen en zo de wet- en regelgeving kunnen aanpassen op ervaringen van deze landen. Maar ook kan er naar aanleiding van het Amerikaanse onderzoek bijvoorbeeld een helmplicht worden ingevoerd.
4. Wat zijn de ervaringen en regels in andere landen?
Nederland pleitte eerder al voor Europese wetgeving voor elektrische voertuigen. In zes andere Europese landen zijn de elektrische steps ook nog niet volledig toegestaan, in Ierland geldt een algeheel verbod op elektrische steps.
Lees ook het interview met de man achter Felix: Via de app kun je een e-scooter reserveren
In veel andere landen zijn de regels rondom het gebruik en de toelating van de elektrische step op de openbare weg veel minder streng. Het gevolg: in grote Europese steden struikel je over de stepjes en ze zorgen niet zelden ook voor overlast. Zoals in Nederland bedrijven als Felix en GO deelscooters in steden faciliteren, zwerven in andere landen elektrische stepjes door de straten die je met een app kunt huren.
Om ongevallen te beperken, hebben veel landen de laatste jaren de regels aangescherpt, bijvoorbeeld door een minimumleeftijd en een maximumsnelheid in te voeren. Ook zijn er afspraken met verhuurbedrijven gemaakt. Zo moeten gebruikers bij sommigen bedrijven een foto sturen van het stepje na gebruik om te laten zien dat het voertuig goed is geparkeerd.
Bekijk ook het onderzoek naar elektrische steps van beslist.nl: