Ruim drie decennia na de Binnenlandse Oorlog (1986-1992) in Suriname dient bij de Haagse rechtbank een zaak tegen de 55-jarige ex-militair Abdoel L. wegens oorlogsmisdrijven. Een goed signaal, vindt Gerlof Leistra.
1. Wat is de verdenking?
De in Amsterdam woonachtige 55-jarige Abdoel L. – een Nederlander van Surinaamse afkomst – zou in juni 1987 tijdens de Binnenlandse Oorlog in het Brokopondogebied diverse burgers en kinderen hebben vermoord. De man diende in het Nationale Leger onder leiding van de toenmalige dictator Desi Bouterse. Die vocht tussen 1986 en 1992 een bloedige strijd uit met het Junglecommando van zijn voormalige lijfwacht Ronnie Brunswijk, nu vicepresident van Suriname.
Abonnee worden?Dagelijks op de hoogte blijven van de laatste actualiteiten, achtergronden en commentaren van onze redactie? Bekijk ons aanbod en krijg onbeperkt toegang tot alle digitale artikelen en edities van EW.
Bekijk de mogelijkheden voor een (digitaal) abonnement hier
2. Hoeveel doden vielen er destijds?
Bij de Binnenlandse Oorlog vielen vooral aan de zijde van de opstandelingen in het oosten van Suriname honderden slachtoffers. Het leger brandde hele dorpen plat en vernielde als wraak voor guerrilla-acties van Brunswijk de infrastructuur. In het dorp Moiwana werden 39 inwoners vermoord. Vele duizenden bewoners vluchtten naar buurland Frans-Guyana.
3. Waarom dient de zaak nu pas?
Abdoel L. werd in oktober 2021 gearresteerd. Hij had tegen onder anderen een arts en de Immigratie- en Naturalisatiedienst verteld dat hij burgers had vermoord, onder wie twee kinderen. In 2016 zou hij op straat zijn herkend door een nabestaande. Volgens zijn advocaat Gerald Roethof is het ‘flauwekul’. Zijn cliënt is drugsverslaafd en lijdt aan een posttraumatische stressstoornis.
4. Heeft zo’n zaak zin?
Vervolging is een belangrijk signaal dat oorlogsmisdadigers niet vrijuit gaan, ook niet na ruim dertig jaar. In het geval van oorlogsmisdrijven moet het Openbaar Ministerie vervolging instellen: voor internationale misdrijven geldt universele rechtsmacht. De verdachte heeft bovendien de Nederlandse nationaliteit. Abdoel L. is de eerste verdachte die voor levensdelicten tijdens de Binnenlandse Oorlog terechtstaat. Oud-president Bouterse en vicepresident Brunswijk zijn nooit vervolgd voor hun aandeel. Beiden zijn in Nederland wel veroordeeld voor drugshandel. In Suriname is Bouterse bovendien tot twintig jaar veroordeeld voor zijn rol bij de Decembermoorden in 1982. In die zaak loopt het hoger beroep nog.