Het demonstratierecht staat overeind, maar daarbij is geweld en intimidatie van bestuurders onacceptabel. Dat was de boodschap van minister-president Mark Rutte (VVD) en minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yeşilgöz (VVD) in reactie op gewelddadigheden van een deel van de demonstrerende boeren tegen het stikstofbeleid van het kabinet-Rutte IV.
Rutte en zijn collega van Justitie hielden vandaag, dinsdag 28 juni, om 11.45 uur een speciaal persmoment over de demonstraties die zich herhaaldelijk hebben voorgedaan na het bekend worden van de stikstofplannen van het kabinet.
Intussen zijn boeren – met koeien – al gearriveerd bij de Tweede Kamer in Den Haag. Vanmiddag stemt de Kamer over de kabinetsplannen die neerkomen op het met eenderde terugbrengen van de veestapel.
Demonstreren verhoudt zich niet tot intimideren van bestuurders
Het demonstratierecht is er ook voor de boeren, maar verhoudt zich niet tot het intimideren van bestuurders, zei Rutte. Hij doelde op de boeren die tot tweemaal toe naar het huis van minister voor Natuur en Stikstof Christianne van der Wal (VVD) trokken.
Gertjan van Schoonhoven: Goed dat juist provincies volgende stap in stikstofkwestie moeten zetten
‘De regels zijn ingrijpend voor boeren en anderen. Gesprekken zijn intensief gaande. Maar wel noodzakelijk. Feiten ontkennen mag, maar is niet verstandig. De verzuring van de bodem heeft ook gevolgen voor de agrarische sector. En door uitspraken van de rechter kunnen geen wegen worden aangelegd, geen woningen gebouwd en zit uiteindelijk het hele land op slot. De maatregelen zijn noodzakelijk en zullen de toekomst van de agrarische sector garanderen,’ zei Rutte.
Onacceptabel om gevaarlijke situaties te laten ontstaan
De premier ontkende dat het demonstratierecht gevaar loopt. ‘Het is een vitaal onderdeel van de democratische rechtsstaat, maar het is niet acceptabel om gevaarlijke situaties te laten ontstaan en bestuurders te intimideren.’
Rutte en Yeşilgöz benadrukten hun respect voor de politie, het Openbaar Ministerie en de burgemeesters die handhavend optreden. Volgens Yeşilgöz is afgelopen dagen ‘keihard gewerkt om te handhaven om gevaarlijke situaties vermijden. Er is de-escalerend opgetreden, er zijn aanhoudingen verricht, er is beboet en er zijn spullen in beslag genomen.’
Lees ook en bestel kaarten: Dilan Yeşilgöz-Zegerius houdt veertiende HJ Schoo-lezing
Mest uitrijden op de weg valt niet onder demonstratierecht
Op de vraag of er niet preventief moet worden ingegrepen, antwoordde Rutte dat gewoon demonstreren niets in de weg staat, maar mest uitrijden op de weg, brandstichting en met trekkers de snelwegen op vallen niet onder het demonstratierecht.
Boeren protesteren met tractoren bij het Tweede Kamergebouw, waar Kamerleden debatteren over de stikstofplannen van het kabinet. Rutte zei begrip te hebben voor de zorgen onder boeren. ‘Ik snap de boeren. Je zal een mooi bedrijf hebben met koeien en varkens bij de Gelderse Vallei of de Peel en je ziet die kaartjes, dat je vreest dat je niet verder kunt met je bedrijf. Daarom gaan we intensief in gesprek over hun toekomst, en voor de toekomst van de sector.’
Tekst gaat hieronder verder
Dat koning Willem-Alexander vorige week ‘perspectief voor de boeren’ bepleitte, was volgens Rutte geheel in lijn met het kabinetsbeleid.
Rutte ontkent eigen afzijdigheid in stikstofcrisis
De premier vindt niet dat hij zich te veel afzijdig heeft gehouden. ‘Ik bemoei me er al weken mee. Mijn taak is zorgen voor besluitvorming en dat de vakministers dat beleid goed naar buiten brengen. Nu we demonstraties zien met gevaarlijke situaties en intimideren, kom ik met de oproep dat niet te doen.’
Minister van Justitie Yeşilgöz ontkent dat de politie te slap reageert. ‘Ik ben blij dat ik dat beeld kan corrigeren. Er zijn trekkers in beslag genomen en de politie kijkt altijd samen met de burgemeester hoe op te treden. Dat moet lokaal gebeuren en moet je niet vanuit Den Haag uitstrooien.’