De bouwplannen die Hugo de Jonge heeft aangekondigd, zijn veel te ambitieus, schrijft Thijs Udo in een ingezonden opinie. De minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening dreigt te struikelen over tal van algemene ambities die in een soort vluggertje moeten worden ingevuld.
Thijs Udo (1954) is bestuursjurist, opiniemaker, oud-Tweede Kamerlid voor de VVD, voormalig Provinciale Statenlid Zuid Holland en oud-wethouder in de gemeente Katwijk.
Ingezonden opinieartikelen worden geselecteerd door de redactie, maar vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van EW.
Minister Hugo de Jonge (CDA) wil Nederland zo snel mogelijk verbouwen om het land mooier, welvarender en duurzamer te maken. Ook wordt erbij gezegd dat het gaat om de leefomgevingskwaliteit voor alle inwoners. Het Rijk zal de centrale regie hierbij hernemen en met de lagere provinciale overheden een ‘Nationale Omgevingsvisie’ gaan vormgeven. Dit alles zal volgens de minister binnen twaalf maanden klaar moeten zijn, dus in oktober 2023.
Ruimtelijke ordening is een grote puzzel
Dit is onmogelijk! Ruimtelijke ordening is een grote puzzel, waarbij lands- en regionale belangen door elkaar heen lopen. En enkel een terugkeer naar centrale regie in de ruimtelijke ordening is verstikkend.
Want is het kabinet wel in staat om de toekomstige opgaven van woningbouw, stadsontwikkeling, landbouw, infrastructuur, bedrijfsvestigingen, energietransitie en duurzaamheid realistisch vorm te geven? Een ingrijpende herinrichting van Nederland is een hell of a job en de afzonderlijke deelbelangen vereisen ook dat burgers, gemeenten en bedrijfsleven inspraak hebben. En nu er volgend jaar maart Provinciale Statenverkiezingen zijn, zullen veel bestuurders vervangen worden.
Chaos ligt in het verschiet!
Gemeenten klagen over weinig inspraak
Er wordt gesproken over een gebiedsgerichte regie in samenspraak met provincies, waarbij er ‘een stapeling van nationale belangen’ moet worden uitgevoerd. En de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) klaagt over het feit dat zij op lokaal niveau weinig inspraak krijgt. En dan moeten we nog maar afwachten wat het mkb te zeggen krijgt. Aansluiting bij het gedrag en de wensen van burgers is ook zeer wenselijk.
Bouwplannen falen als minister De Jonge niet snel realistischer wordt, schreef EW vorige week al
Het nieuwe beleid van minister De Jonge gaat uit van een strakke planning. Maar dit staat op gespannen voet met de dynamiek van de moderne samenleving. Hier moeten we vanaf: in de ruimtelijke planning zal rekening moeten worden gehouden met een veelheid aan scenario’s. Bijvoorbeeld de economische ontwikkeling, de mobiliteit en de ontwikkeling van het inwonertal. Al deze ontwikkelingen zijn onvoorspelbaar, en dus is flexibiliteit nodig. De Tweede Kamer zal hier werk van moeten maken.
Welke problemen lost De Jonge op met zijn beleid?
Het is de grote vraag welke problemen minister De Jonge nu oplost met zijn beleid. Het is zonneklaar dat hij struikelt over een veelheid aan algemene ambities die in een soort vluggertje moeten worden ingevuld.
In elk geval is er over stikstof nog steeds geen beleid geformuleerd om boeren perspectief te bieden. En de grote ruimtevragen in de Randstad voor woningen, kantoren, weginfrastructuur en natuur zijn moeilijk te verenigen met een leefbare omgevingskwaliteit. Ook de slechte openbare vervoersinfrastructuur richting de noordelijke provincies is en blijft schrijnend (zie bijvoorbeeld de Lelylijn). En waar blijft de stimulans om in Nederland de economische bedrijvigheid naar het oosten toe uit te breiden? Dit is noodzakelijk om ons verdienvermogen te versterken.
Projectontwikkelaars: ambities kabinet bij lange na niet gehaald
En last but not least: de woningbouwambities van dit kabinet worden bij lange na niet gehaald en de projectontwikkelaars worden ernstig gedemotiveerd. De overheid zal veel meer met hen moeten samenwerken, want anders kost het duizenden niet gebouwde woningen. De voorspellingen waren al desastreus, maar het nieuwe beleid blijkt niet doortastend en een buitenstedelijke bouwontwikkeling is nog steeds een taboe.
Lees ook dit commentaar van Theo van Vugt over de Huisvestingswet: wie gaat het omstreden plan van De Jonge uitvoeren?
Gelukkig constateert de Jonge nu dat een ongelimiteerde immigratiegolf niet realistisch meer is en sterk omlaag moet.
Het gehele kabinet-Rutte IV is ervoor verantwoordelijk om Nederland de meest ideale ruimtelijke ordening te geven die het verdient. En die Nederland in de komende jaren aantrekkelijk maakt om te wonen, te werken en te ondernemen.