De provinciale CDA-voorzitters vergaderen dinsdag 21 maart in Den Haag met de partijtop om zich te laten ‘sensibiliseren’, zoals CDA-leider Wopke Hoekstra dat ooit noemde toen het om Pieter Omtzigt ging.
Elke nederlaag heeft een zondebok nodig en Hoekstra is de genomineerde. Maar hij wil van geen wijken weten. Fractieleider Pieter Heerma en partijvoorzitter Hans Huibers steunen hem daarin. Vanuit de Haagse optiek is dat verstandig. Als Hoekstra aftreedt als partijleider, worden de zorgen om het voortbestaan van het CDA heus niet minder.
Waarschijnlijk komen Hoekstra, Heerma en Huibers – de drie H’s – met een soort overlevingsplan. Samenwerken met BBB van Caroline van der Plas, want de grote overwinnaar van de Statenverkiezingen was ooit CDA-lid en zelfs kandidaat gemeenteraadslid. Ze stond in 2017 op de zevende plek op de CDA-lijst voor de raadsverkiezingen in Deventer.
Lees meer over de onrust binnen de gelederen van de partij: Zware klap dreigt bij verkiezingen: in CDA groeit onrustAls CDA’ers in de nieuwe provinciale besturen onder leiding van BBB het stikstofbeleid van het kabinet kunnen afzwakken, vertragen en onmogelijk maken, heeft het CDA een gouden kans om er bovenop te komen. Maar dan organiseert Hoekstra een bestuurlijke guerrilla tegen zijn kabinet en dat kan een vicepremier natuurlijk duur komen te staan.
Niet de verwachting dat Hoekstra moet aftreden
De verwachting is dat de provinciale partijvoorzitters dinsdagavond niet eisen dat Hoekstra aftreedt. Wie zou het dan moeten overnemen? Marnix van Rij? De staatssecretaris van Financiën ‘loopt zich warm’, zegt een bron. Maar iedereen snapt dat ook hij druk is – met box 3-perikelen – en dat hij het leiderschap van de partij er eigenlijk niet bij kan hebben.
CDA-voorzitter Hans Huibers zei maandag dat het niet de bedoeling is om het leiderschap van de partij ter discussie te stellen. Dat wordt hem in de partij kwalijk genomen: ‘Wat nou, open discussie in het CDA?!’ Misschien is het een slimmigheidje van Huibers om zelf vuur te trekken, waardoor de aandacht minder op Hoekstra ligt. In elk geval begint het vanavond over het ongenoegen waarmee de partijtop de electorale schade probeerde te sussen.
Pieter Omtzigt terughalen? Ook daarover gaat het in de partij. Omtzigt werkt in het parlement goed samen met Caroline van der Plas. Maar er is de afgelopen jaren te veel gebeurd. Toen Omtzigt nog CDA-Kamerlid was en kritisch de verrichtingen van het kabinet in de Toeslagenaffaire volgde, was er een kabinetsvergadering waarbij werd afgesproken hem het zwijgen op te leggen of in elk geval – in de woorden van toen minister van Financiën Hoekstra – te ‘sensibiliseren’. Het heeft de problemen voor het CDA alleen maar groter gemaakt.
Als Omtzigt zou worden gevraagd om terug te keren, zal hij in elk geval het leiderschap van het CDA opeisen. Dan zijn de rollen omgedraaid. Althans, met Hoekstra als vicepremier en Omtzigt als partijleider zou een onmogelijke situatie ontstaan. Zo wankelt het CDA tussen droom en nachtmerrie.