De zittende coalitie, SGP en Volt hebben de strijd om de restzetels in de Eerste Kamer gewonnen. BBB verloor één zetel ten opzichte van de prognose en komt niet uit op 17 senaatzetels, maar 16. Het kabinet kan straks op een simpele manier met de ‘linkse wolk’ meerderheden halen.
De 572 leden van de Provinciale Staten kozen dinsdag 30 mei de 75 leden van de Eerste Kamer. Op basis van de Provinciale Statenverkiezingen op 15 maart was een ‘prognose’ opgesteld. De onzekere factor was de geheime ‘koehandel’, waarbij partijen binnen de coalitie, binnen het linkse of het rechtse oppositieblok reststemmen aan elkaar toespelen.
Ook is er elke vier jaar weer een incident, zoals dit keer in Zuid-Holland waar Debora Fernald – die kennelijk ruzie had binnen de GroenLinks-fractie – niet op de eigen partij, maar op Volt stemde. Fernald is per direct uit de fractie gezet.
Verliezer CDA wint één zetel
Toen de Eerste Kamer-stemming bekend werd – om later deze week door de Kiesraad te worden bekrachtigd – bleek dat grote verliezer CDA één zetel wint ten opzichte van de prognose: geen 5, maar 6 zetels. Ook coalitiepartij ChristenUnie beleefde een meevaller: 3 zetels, één meer dan verwacht. D66 maakte kans op een zesde zetel, maar kennelijk stuurde die partij de reststemmen richting CDA en ChristenUnie. SGP wist een extra zetel in de wacht te slepen en komt op 2 zetels. Ook Volt slaagde hierin. Ten koste van GroenLinks, want die partij haalde geen 8, maar 7 zetels. Andere ‘verliezers’ zijn PVV (geen 5, maar 4) en BBB (geen 17, maar 16).
Daarmee is de grote overwinning van BBB op politiek-tactisch niveau al onmiddellijk geneutraliseerd.
Het kabinet Rutte IV kan gewoon probleemloos door regeren met behulp van PvdA/GL en Volt.
Maar VVD/CDA kunnen ook makkelijk over “rechts”: met BBB en JA21 plus CU of SGP/50+. pic.twitter.com/oL4QnACrtF
— Haagse Insider🕵🏻♂️ (@HaagseInsider) May 30, 2023
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Kabinet staat nu sterker
Het eindresultaat sterkt het kabinet. VVD (10 zetels), D66 (5), CDA (6) en ChristenUnie (3) komen op 24 zetels. Veertien te weinig voor een meerderheid in de Eerste Kamer. Het kabinet-Rutte IV zal over elk wetsontwerp moeten onderhandelen met de oppositie.
Er is een meerderheid (38 zetels of meer) mogelijk door een kongsi met BBB (24 plus 16 zetels), of door een deal met PvdA en GroenLinks (beide 7 zetels). Aangezien de twee linkse partijen één senaatsfractie vormen, is dat overzichtelijk.
Rutte kan niet ‘over rechts’ gaan. PVV, JA21, SGP en FVD hebben samen 11 zetels. Met 50Plus en de regionalen ontstaat een blok van 13 zetels, maar dat is net te weinig om de coalitie (24) aan de benodigde 38 zetels te helpen, als het bijvoorbeeld gaat om asielwetgeving. Met zo veel partijen is het bovendien lastig onderhandelen. Het ligt meer voor de hand dat Rutte IV aanklopt bij BBB, danwel PvdA/GroenLinks.
Laden…
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?
Wilt u opnieuw inloggen