Moeten Nederlandse vrouwen anoniem kunnen bevallen?

'ANP'

Schrijver Barbara Muller wil babylevens redden door een locatie te openen waar moeders anoniem kunnen bevallen. Anoniem bevallen is alleen in strijd met het recht van het kind om te weten wie de biologische ouders zijn.

Muller zet zich al langere tijd in voor het redden van moeders en kinderen. Via Stichting Beschermde Wieg was ze een van de initiatiefnemers van vondelingenkamers, plekken waar moeders hun baby’s anoniem kunnen achterlaten.

Het is opvallend dat anoniem te vondeling leggen is toegestaan, terwijl de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting sperma-, eicel- en embryodonoren verbiedt om anoniem te blijven. Het uitgangspunt van de wet is dat kinderen het recht hebben om te weten wie hun biologische ouders zijn.

Noodzakelijk

Volgens het Nederlands Instituut voor de Documentatie van Anoniem Afstanddoen worden er elk jaar 1,5 baby’s te vondeling gelegd. In de nacht van maandag op dinsdag werd er nog een baby gevonden in Den Haag. Eerder dit jaar was er ook een meisje gevonden in Breda.

Daarnaast zijn er in tien jaar 45 dode babylichaampjes ontdekt. Volgens mede-oprichter van Stichting Beschermde Wieg Kitty Nusteling worden er bovendien een hoop lichaampjes niet gevonden. Door hulplijnen van de stichting weten ze dat er meer vrouwen zijn die het leven van hun eigen kindje hebben beëindigd.

‘Wij proberen de cirkel van angst te doorbreken,’ zegt Nusteling tegen Elsevier.nl. ‘Vrouwen moeten niet bang zijn om hulp in te schakelen.’ Sinds de negen maanden dat de hulplijnen bestaan, heeft de stichting al 45 vrouwen kunnen helpen.

Verschil

Op de vraag wat zij vinden van het afstammingsrecht, antwoordt Nusteling: ‘Wij vinden het recht om te leven belangrijker dan het recht om te weten wie de biologische ouders zijn.’ De vergelijking met anoniem donorschap zegt ze ‘niet relevant’ te vinden.

Wel benadrukt ze de situatie in Duitsland, waar het anoniem bevallen al vijftien jaar mogelijk is. ’61 procent van de bevallen vrouwen neemt haar baby toch mee naar huis. Daarnaast besluit 95 procent van de overige gevallen om toch hun gegevens achter te laten.’

Omstreden

De vondelingenkamers van Stichting Beschermende Wieg waren een jaar geleden ook al een omstreden onderwerp. Zo zei Fred Teeven (VVD, destijds staatssecretaris van Veiligheid en Justitie) dat het initiatief juist zou aanzetten tot het te vondeling leggen van baby’s. Ook de Raad voor de Kinderbescherming was bang dat de kamers het te vondeling leggen zouden stimuleren en deden een beroep op het recht van kinderen om te weten wie de biologische ouders zijn.

De Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming heeft de staatssecretaris in 2014 toch geadviseerd om de vondelingenkamers toe te staan, mede omdat het ook in België en Duitsland met succes wordt toegepast. Over anoniem bevallen moet de Raad nog advies uitbrengen.

Muller is daarentegen vastbesloten: ‘In 2016 wil ik de eerste locatie openen waar vrouwen anoniem kunnen bevallen.’