De Tweede Kamer boog zich woensdagavond over de vraag wat te doen met Syriëgangers die terugkeren naar Nederland. Het CDA wil terugkeerders preventief opsluiten, maar minister Ard van der Steur (Justitie, VVD) weet niet of dat juridisch wel mogelijk is.
Momenteel is van 42 Syriëgangers bekend dat ze zijn teruggekeerd naar Nederland. Het kabinet zegt zich zorgen te maken dat ze in staat zijn tot terreurdaden. ‘Ze zijn daar heel lang geweest en hebben van alles geleerd over wapens en de gewapende strijd,’ aldus Van der Steur tijdens het Kamerdebat.
Op vrije voeten
Teruggekeerde jihadstrijders worden bij terugkomst door de politie verhoord. ‘Dan wordt beoordeeld of iemand vervolgd kan worden of potentieel gevaarlijk is,’ zegt Van der Steur.
Als niet kan worden bewezen dat hij of zij strafbare feiten heeft gepleegd in Syrië, komt de Syriëganger gewoon op vrije voeten. ‘Dat komt door de regels die we nu hebben.’
Preventief vastzetten
Het CDA stelt woensdagavond voor om teruggekeerde Syriëgangers ‘preventief vast te zetten’. Daar kan in alle rust worden bekeken of ze een gevaar vormen voor Nederland. Madeleine van Toorenburg van de christendemocraten wil terugkeerders niet in een gevangenis zetten, maar in een afgesloten opvang waar ook psychische hulp wordt aangeboden.
PvdA-kamerlid Jeroen Recourt schiet het voorstel meteen af (‘we willen geen Guantanamo Bay in Nederland’), maar VVD en SGP willen het voorstel onderzoeken. Volgens Van der Steur kan waarschijnlijk niet zomaar iedereen worden vastgezet, dit zou in strijd zijn met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Wel wil hij graag kijken naar extra mogelijkheden om de Syriëgangers te blijven ‘controleren.’
Jitse Akse
Er lopen op dit moment 110 strafzaken tegen verdachte jihadisten, of ze nou zijn teruggekeerd of nog in Syrië zijn. Ook loopt een strafrechtelijk onderzoek naar Jitse Akse, die vorige week door een arrestatieteam werd opgepakt.
Akse vocht het afgelopen jaar mee met de Koerdische YPG, die in Noord-Syrië strijden tegen Islamitische Staat (IS). Hoewel Nederland door middel van luchtaanvallen ook in strijd is met IS, wil het OM kijken of Akse kan worden veroordeeld voor moord.