Er zijn vier kandidaten in de race om voorzitter van de Tweede Kamer te worden, nadat Martin Bosma (PVV) en Ton Elias (VVD) hun kandidatuur maandagavond bekendmaakten. CDA-Kamerlid Madeleine van Toorenburg en Khadija Arib (PvdA) stelden zich eerder verkiesbaar.
Kamerleden konden zich tot dinsdagochtend 10.00 uur aanmelden als kandidaat voor het voorzitterschap. Woensdagmiddag zal er in de Kamer worden gestemd over de erfenis die Anouchka van Miltenburg (VVD) heeft achtergelaten na haar aftreden op 12 december. Van Miltenburg stapte op om haar rol in de Teeven-deal.
Arib
Sindsdien leidt Khadija Arib de debatten in de Tweede Kamer tot er een nieuwe voorzitter is gekozen. Dat Arib solliciteert op de vacature is geen verrassing, in 2012 wilde ze het stokje al overnemen van partijgenoot Gerdi Verbeet, maar kreeg minder stemmen dan Van Miltenburg.
Van de vier kandidaten heeft Arib de meeste ervaring als Kamerlid, ze zit sinds 1998 in de Tweede Kamer en hield zich onder meer bezig met justitie en medische zaken en was fractiesecretaris.
De PvdA’er heeft een Marokkaans paspoort en volgens de PVV is ze daarom ongeschikt voor het voorzitterschap. Ook andere partijen twijfelen over de capaciteiten van Arib, die zei dat ze termen als ‘nepparlement‘ niet zal accepteren als voorzitter.
Bosma
Dat verwijt kwam uit de mond van PVV-leider Geert Wilders tijdens een van de debatten. Hij zal zijn steun aan partijgenoot Martin Bosma geven. Bosma heeft bij afwezigheid van Van Miltenburg de Kamer al een aantal keer voorgezeten en maakte een goede indruk. Nadeel voor Bosma is de slechte reputatie van de PVV bij de andere partijen van de Kamer.
Bosma pleit in zijn sollicitatiebrief voor een meer ‘eigenstandige rol‘ van het parlement ten opzichte van het kabinet. Ook schrijft hij dat hij als ondervoorzitter voldoende ervaring heeft opgedaan en na zes jaar klaar is voor het echte werk. Bosma is sinds 2006 lid van de Tweede Kamer en werkte eerder in de journalistiek.
Elias
Dat geldt ook voor VVD’er Ton Elias die werkte als parlementair verslaggever en persvoorlichter voor hij in 2008 lid werd van de Tweede Kamer. Elias zit samen met Arib en Bosma in het Presidium. Leden van het Presidium zijn verantwoordelijk voor het bestuur van de Tweede Kamer. Ook Elias heeft enige ervaring als Kamervoorzitter, hij verving Van Miltenburg een aantal keer bij afwezigheid en stelde zich ook in 2012 verkiesbaar.
Over zijn leiderschapsstijl schrijft de VVD’er in zijn sollicitatiebrief dat hij Kamerleden meer de mogelijkheid wil geven tot doorvragen. Hij wijst daarbij naar de debatten in de jaren tachtig en negentig die volgens hem ‘levendiger én korter waren’.
Van Toorenburg
Madeleine van Toorenburg (CDA) is de enige van de vier die geen lid is van het Presidium. Ze behoort vanaf 2007 tot de Tweede Kamerfractie van de christen-democraten en was onder meer voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie Fyra. Ook is ze woordvoerder van het CDA voor justitie- en binnenlandse zaken.
Van Toorenburg heeft een aantal felle confrontaties achter de rug met Kamerleden. In 2012 had ze op Twitter een aanvaring met concurrent Arib en voormalig CDA-minister Camiel Eurlings beschuldigde ze van misleiding. Vier jaar geleden was ze kandidaat voor het lijsttrekkerschap van haar partij, maar ze kreeg de minste stemmen.