De klacht dat straks alleen rijken kunnen studeren, raakt kant noch wal. De bezuinigingen zijn een feit, studenten kunnen niet worden ontzien. Dat zij bewuster moeten investeren, is in deze tijd niet meer dan logisch.
Onlangs werd bekend dat naast bachelorstudenten ook masterstudenten in 2014 nog gevrijwaard zijn van leenperikelen. Het kabinet heeft duidelijke plannen, maar GroenLinks gooide roet in het eten.
Deze partij, noodzakelijk voor een meerderheid in de Eerste Kamer en daarmee invloedrijk in deze kwestie, wil het leenstelsel voor studenten pas in 2015 invoeren.
Bijzonder goed
Koren op de molen van de protesterende student. Want lenen om te studeren, dat kan natuurlijk niet. Nee, dit soort klassenscheiding maakt intellectuele ontwikkeling uitsluitend mogelijk voor de rijken, vinden veel studenten.
Wat een onzinnige stress om de studiebeurs van de gemiddelde student. De Nederlandse student heeft het in verhouding met landen als de Verenigde Staten nog altijd bijzonder goed.
Momenteel krijgen masterstudenten nog een beurs. De op zichzelf wonende student ontvangt 272 euro per maand; studenten die bij hun ouders wonen 98 euro.
Muntjes
Thuiswoners vrezen dus dat ze jaarlijks 1.176 euro moeten missen voor respectievelijk een eenjarige master en 2.352 euro voor een tweejarig traject.
De uitwonende boekenwurm loopt 3.264 respectievelijk 6.528 euro mis. Geen vetpot, dus ook geen groot verlies. De geschetste desastreuze gevolgen ontberen enige serieuze causaliteit.
Ook is het zeer onaannemelijk dat vanwege deze bedragen – die nog altijd kunnen worden geleend – wordt afgezien van het volgen van een studie, en daarmee van een investering in zichzelf. Maar dat roept de student natuurlijk wel, die wil zoveel mogelijk muntjes: tamelijk overdreven.
Motivatie
Wel wordt een drempel opgeworpen waardoor (aankomende) studenten bewuster moeten nadenken over hun (eventuele) studie. Een lening afsluiten om te gaan studeren, vraagt voorbereiding.
Zo’n drempelwaarde vereist van potentiële studenten dat zij een duidelijke afweging maken. Als een kostenbatenanalyse. Welke studie en met welk perspectief? Welke affiniteit ervaar ik en ben ik ook echt intrinsiek gemotiveerd? Meer intentioneel handelen, kan geen kwaad en mag best van een student worden verwacht.
Sinterklaas
Nu investeren, levert hoogstwaarschijnlijk straks voordeel op. Niet investeren, beperkt de kansen op de arbeidsmarkt.
SP-Kamerlid Jasper van Dijk ziet het leenstelsel het liefst geheel van tafel gaan. Niet zo verwonderlijk. De genereuze socialist hangt het liefste elke dag Sinterklaas uit. Het is Van Dijk wellicht ontgaan dat er hevige bezuinigingen gaande zijn. Daarbij kunnen we de studenten niet ontzien.
In de Verenigde Staten lachen ze gefrustreerd om de Nederlandse student. Met verbazing vertellen ze elkaar daar over het betaald krijgen om te gaan studeren.
Hamburgers
Waar veel ouders zich daar diep in de schulden steken om hun kroost van een fatsoenlijke opleiding te voorzien en waar gepromoveerde studenten hier en daar hamburgers draaien bij bekende fastfoodketens met in hun achterhoofd een half miljoen schuld, maakt studerend Nederland van een mug een olifant.
Het Nederlandse gekibbel over elitaire fratsen is buitenproportioneel. Natuurlijk is onderwijs bijzonder belangrijk. Zeker in het hoger onderwijs – waar nieuwsgierigheid en talent worden vertaald in kritische reflectie, hard nodig voor onze kenniseconomische ambities – mag ruimte bestaan voor cognitieve optimalisatie. Wat mij betreft zelfs vrij van kosten.
Zielig
Dit is in onze huidige economische situatie echter niet te verkopen. De bezuinigingen zijn een feit en daar doet de student vrolijk aan mee.
Laten we stoppen met het zieligheidsoffensief. Studeren in Nederland – ook via een leenstelsel – is nog altijd voor iedereen toegankelijk.