Studentenverenigingen zijn nu officieel immaterieel erfgoed. Ze staan daardoor in een bonte lijst met onder meer Koningsdag, het Sinterklaasfeest, de woonwagencultuur, en ook met de Metworstrennen in Boxmeer en het Draaksteken in Beesel. Het is de vraag of het beschermen van alle mores en tradities de verenigingen ten goede komt.
De studentenverenigingen barsten van oude gebruiken en verankerde structuren. Traditionele corpora zijn soms al tweehonderd jaar georganiseerd langs heldere lijnen.
Buitenstaanders kijken vaak hoofdschuddend naar de rituelen van de corpsleden, maar tijdens het brallen en brassen ontstaan vriendschappen voor het leven. Zo deden de grootouders het tijdens hun studietijd, dus zo gaat het nu ook. Dat is de gedachte.
Veranderingen
Op korte termijn hebben studentenverenigingen de erfgoedstatus niet nodig om leegloop tegen te gaan. Sterker, het aantal leden van studentenverenigingen neemt al jaren toe.
De Landelijke Kamer van Verenigingen ziet de toevoeging van de studentenverenigingscultuur aan de Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed als extra steuntje in de rug voor verenigingen ‘om ook in de toekomst onlosmakelijk verbonden te blijven aan de studietijd van vele studenten in Nederland’.
Studiepunten
De studentenverenigingen zijn vrijwel hetzelfde gebleven, maar het studentenleven is dat niet. Door het invoeren van het bindend studieadvies moeten studenten vanaf dag één hard werken om voldoende studiepunten te behalen. Anders kunnen ze vertrekken. Studievertraging kost bovendien veel geld sinds de basisbeurs is afgeschaft.
Er wordt dus meer gestudeerd dan vroeger en er is minder ruimte voor wekenlange ontgroeningen of voor een jaar intensief bestuurswerk. Binnen de verenigingen is weliswaar meer aandacht voor studiebegeleiding en in veel sociëteiten zijn studieplekken ingericht, maar daarmee heb je je commissies en bestuurszetels nog niet gevuld. Het aanpassen van de bestuursstructuur is lastig. Want: onderdeel van immaterieel erfgoed.
Kroeg
De ontgroeningen zou je kunnen afschaffen of inkorten, maar wat blijft er dan van de traditie over die nu juist beschermd moet worden? Enkele verenigingen hebben hun barcommissies al vervangen door externe horecamedewerkers. Nog even en een sociëteit is een gewone kroeg. Moeten kroegen beschermd?
Juist nu van studentenverenigingen meer flexibiliteit wordt gevraagd, krijgen zij de opdracht om hun gebruiken te verdedigen. Aan de besturen die komende weken aantreden de lastige taak om de cultuur van hun voorouders te beschermen én de club draaiende te houden.