In jeugdgevangenissen is dikwijls te weinig mankracht beschikbaar voor de begeleiding van jonge delinquenten. Het ziekteverzuim onder het gevangenispersoneel is met 7,9 procent twee keer zo hoog als het landelijk gemiddelde.
Dat schrijft het AD. De krant analyseerde jaarverslagen van justitiële jeugdinrichtingen en sprak met gevangeniswerknemers, (kinder)rechters en advocaten.
Waar therapie en een voorbereiding op terugkeer in de samenleving het doel is van de instellingen, zitten veel jonge criminelen bij gebrek aan beschikbaar personeel de hele dag ‘op cel’.
Laatste moment
Dagtherapie, leerprogramma’s en begeleid verlof schieten er voor de 12- tot 18-jarigen vaak bij in, al dan niet op het laatste moment.
‘Een uurtje per dag luchten, en verder achter die deur. Als ze dan eindelijk een keer hun cel uit mogen, maar het gaat op het laatste moment weer niet door omdat er weer iemand ziek is… Dan knapt er iets in zo’n jongen,’ zegt een medewerker van jeugdgevangenis De Hartelborgt, in Spijkenisse.
Grimmig
Die teleurstelling kan flink uit de hand lopen. In De Hartelborgt sloeg een aantal jongeren de ruiten en de keuken kapot toen het dagprogramma moest versoberen. Een groepsleider werd in zijn gezicht gestoken met een broodmes.
Sinds jeugdgevangenissen alleen nog de zwaarste jeugdcriminelen herbergen – na aangepaste wetgeving in 2010 – zijn de spanningen in de instellingen toegenomen en is het er voor het personeel bepaald niet gemakkelijker op geworden.
Doordat de gevangenen hun teleurstelling vaak afreageren op hun begeleiders, wordt de sfeer grimmiger en stijgt het ziekteverzuim mee. Bijna een vijfde van de groepsleiders van jeugdgevangenissen zat vorig jaar ziek thuis.
Recidive
Rechters waarschuwen voor een verhoogde kans op recidive. ‘Zonder adequate behandeling is het dweilen met de kraan open,’ zegt voormalig kinderrechter Ronny van de Water tegen het AD. ‘Deskundigen adviseren nu al vaker een voorwaardelijke gevangenisstraf […] Dan krijgen ze een betere behandeling dan wanneer ze in de gevangenis komen.’
Omdat de jeugdinstellingen door het ministerie van Veiligheid en Justitie worden beoordeeld op hun financiële resultaten, is extra personeel inhuren lastig.
Het ministerie zelf lijkt de situatie in de jeugdgevangenissen positiever te beoordelen. Aan het laten dalen van het ziekteverzuim wordt, door de instellingen zelf, hard gewerkt, aldus het ministerie.