Ter Apel verslaat COA opnieuw in juridische asielstrijd. Wat nu?

09 april 2025
Op het dieptepunt in 2022 moesten 700 asielzoekers, waaronder zwangere vrouwen, zieken en kinderen, buiten slapen. (Foto: Vincent Jannink/ANP/AFP/Getty Images)

In dit artikel

De feiten: Slepend gevecht tussen Westerwolde en staat

Bron: NOS

Wie asiel wil aanvragen, moet zich melden bij het aanmeldcentrum in Ter Apel. Daar is plaats voor 2.000 asielzoekers, maar dat aantal wordt regelmatig overschreden.

Dinsdag won de gemeente Westerwolde, waar Ter Apel bij hoort, in hoger beroep opnieuw een rechtszaak tegen het COA. Dat moet het aantal asielzoekers in het aanmeldcentrum onder de 2.000 houden.

Dieptepunt van 2022

Op het dieptepunt in 2022 moesten 700 asielzoekers, onder wie zwangere vrouwen, zieken en kinderen, buiten slapen. Omwonenden leven mee, maar beklagen zich ook over winkeldiefstallen en de onveilige sfeer in het dorp.

Westerwolde vindt dat het COA meer moet doen om het aantal asielzoekers in Ter Apel te beperken. De rechter gaf de gemeente vorig jaar gelijk en legde een dwangsom op van 15.000 en later zelfs 50.000 euro voor elke dag dat er meer dan 2.000 asielzoekers in Ter Apel zijn.

De teller staat inmiddels op 1,8 miljoen euro. Dinsdag bevestigde het hof in Leeuwarden de uitspraak.

EW's visie: Spreidingswet is sleutel tot eerlijke en menswaardige opvang

Door: Maria Bouwman, redacteur Onze Overheid

Het is treurig dat het COA nog doorprocedeert over de opvang in Ter Apel. Zowel de asielzoekers in het overvolle aanmeldcentrum als de bezorgde burgers van Westerwolde verdienen een blijvende oplossing voor het probleem.

Een belangrijke sleutel tot die oplossing is de Spreidingswet. Een van de redenen waarom Ter Apel overvol raakt, is dat asielzoekers maar moeilijk doorstromen naar langdurige opvang in andere gemeenten.

Dankzij de Spreidingswet moet elke gemeente structureel haar aandeel leveren in de opvang van asielzoekers. Zo kan de druk op Ter Apel blijvend worden verlicht.

Kabinet moet problemen Ter Apel serieus nemen

Het kabinet wil de wet weer intrekken. Dat is nog niet gebeurd, maar alleen al het voornemen leidt ertoe dat gemeenten terughoudend worden met het bieden van opvang. Volgens het COA zijn er al duizenden plekken geschrapt en dreigt bij intrekking voor asielzoekers weer ‘het grasveld’.

Als het kabinet echt ‘recht wil doen aan alle regio’s’ en ‘problemen niet wil afschuiven naar elders’, zoals het in het regeerakkoord stelt, neemt het de problemen van gemeenten als Westerwolde serieus en trekt het de Spreidingswet niet in.

Voor een veilige, menswaardige en voor iedereen behapbare asielopvang is een eerlijke verdeling van de taken over het land immers cruciaal.

Wie zegt wat over Ter Apel?

Bron: CDA, PVV, Burgemeester Jaap Velema
  • ‘Jaar op jaar blijkt dat gemeenten niet solidair willen zijn met Ter Apel. Afschaffen van de Spreidingswet klinkt misschien stoer, maar het is heel dom,’ zei CDA-fractievoorzitter Henri Bontenbal in een debat over de situatie in Ter Apel.
  • ‘We lossen de asielcrisis niet op door de opvangplekken uit te blijven breiden,’ zei minister Marjolein Faber (PVV, Asiel & Migratie) tegen RTL Nieuws.
  • ‘Ik heb tegen de minister gezegd: “Waar bent u zo bang voor? Want als u de ambitie hebt om nul asielzoekers binnen te laten komen, dan hoeft u er ook nul te spreiden”,’ zei burgemeester van Westerwolde Jaap Velema in een interview met Binnenlands Bestuur.

Lees meer over Ter Apel